________________
નિરાંતે કેમ બેસી શકે ? એમના અંતરનો અજંપો કળી જઈને એક દહાડો વજીરે પૂછ્યું :
“બાદશાહ ! કહો ન કહો, પણ આપના અંતરમાં કોઈ અકળામણ હોય, એમ મને લાગે છે. પાણી માંગો ત્યાં દૂધ હાજર થાય છે અને દૂધની માંગ સાંભળીને સેવકો અમૃતની પ્યાલી ધરે છે. પછી આપ જો અજંપામાં જ બળશો, તો પછી શાંતિનો અનુભવ કોણ કરી શકશે?
બાદશાહે કહ્યું: વજીર ! સાચી શાંતિનો અનુભવ તો કોઈ બ્રહ્મચારી જ કરી શકે ! એ ભાગ્ય અમારા જેવાનું નહિ ! અમને તો સો મેળવવાનું સ્વપ્ન ફળે, તો હજારને હાજરાહજૂર બનાવવાના કોડ જાગે, અને હજાર હાજર થઈ જાય તો લાખનું લફરું વળગે ! માટે શાંતિ અને સંતોષના દર્શન તો અમને સ્વપ્નમાં પણ થવા દુર્લભ ગણાય !
વજીરે સહજ ભાવે કહ્યું : ખુદાવિંદ ! લક્ષ્મીની ક્યાં આપને ત્યાં કમીના છે ! સંપત્તિનો તો સાગર છલકાઈ રહ્યો છે ! સંપત્તિ અને સામ્રાજ્ય આપના કહ્યાગરા સેવકો છે ! અંતઃપુરમાં સૌંદર્યના એવા તો ઢગલા ખડકાયા છે કે, અમાસની રાતેય એમાંથી અજવાળા ઉછળે ! આમ કઈ વાતે આપને ખામી છે કે, શાંતિ અને સંતોષ આપને સ્વપ્નમાં દર્શન ન દઈ શકે ? - વજીરે ઘણી માર્મિક વાત કરી હતી, છતાં કહેવાય છે ને કે, કામનો આવેશ આંખમાં અંધાપો લાવી દે છે. એથી કામાંધ બનીનેય અહમદશાહે કહ્યું : વજીર ! તમારી બધી વાત સાચી ! પણ જ્યાં સુધી માતરના સત્રસાલ રાજવીની દીકરીને મારી બેગમ ન બનાવું, ત્યાં સુધી હું અન્ન ખાઈશ, તોય મારી ભૂખ નહિ મટે અને પાણી પીશ, તોય મારી તૃષા નહિ ઘટે. માટે રૂપરૂપના ઢગલા જેવી એ છોકરી મારી બેગમ બને એવો કોઈ ઉપાય હોય, તો જણાવો. મારા અજંપાને ટાળવાનું ઔષધ આ જ છે. સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૫
