________________
જરાય જરૂર નથી ! જ્યાં સુધી મારી આ તલવાર બુઠ્ઠી નહિત્થાય અને મારા આ શરીરમાં લોહીનું એક બિંદુ પણ જ્યાં સુધી બચ્યું હશે, ત્યાં સુધી આ બહારવટિયા તમારો વાળ પણ વાંકો કરવા સમર્થ નહિ બની શકે. હું આ જાનમાં કોઈ શોભાનો જાનૈયો બનવા જ નથી આવ્યો ! મારી ફરજનો મને પૂરેપૂરો ખ્યાલ છે. માટે જ હું યાહોમ કરીને ઝંપલાવું છું. મારો સાદ પડે, તો તમે દોડ્યા આવજો ! તમે સૌ જોઈ લેજો કે, એક મરણિયો સામે સો હોય, તોય સોને કેવો ભારે પડે છે !
જાનૈયાઓને થયું કે, હજા૨નું ટોળું રણમાં રગદોળાય એનો હજી વાંધો નહિ, પણ હજારોના તારણહારને ઉની આંચ પણ ન આવવી જોઈએ ! એથી સૌએ ઝાંઝણ શેઠને રોકવા માટે ઘણી મહેનત કરી, પરંતુ વાતોથી જ્યારે એઓ ન માન્યા, ત્યારે ચોમેર ઘેરો ઘાલીને શેઠને રોકી લેવા સૌ કટિબદ્ધ બન્યા. પણ શેઠે પોતાની ઘોડીને એક એવી એડી મારી કે, ઘેરાવાની એ દીવાલને ઠેકી જઈને ઘોડી છેક બહારવટિયાઓની નજીક જઈ ઉભી. શેઠે વીર હાક પાડતા કહ્યું :
‘આ કંઈ બોડી-બામણીનું ખેતર નથી કે, તમે મરજી મુજબ લૂંટ ચલાવી શકો ! પહેલા મને લૂંટી લઈને પછી જ તમે આ જાનને લૂટી શકશો. તમારી પાસે તલવાર છે, એનો તમે ગર્વ ન કરતા, હું વણિક છું પણ તલવાર ભરાવવાને પણ મારી મુઠી ટેવાયેલી છે. આવી જાવ, મેદાનમાં અને જોઈ લો, મારી તલવારના વા૨ે !'
બહારવટિયાઓ આ ણિકની વીરતા અંગે કંઈક વિચારે, એ પૂર્વે તો ઝાંઝણ શેઠ રમકડાની જેમ તલવારને રમાડતા રમાડતા એમની તરફ ઘસી ગયા. એ પહેલી મુઠભેડમાં જ ત્રણ-ચાર બહારવટિયાઓની જીવન લીલા સંકેલાઈ ગઈ ! બચેલા બહારવટિયાઓ એકદમ ગભરાઈ ગયા. એટલામાં જાનમાંથી મર્દ માણસોનું એક ટોળું પણ શેઠની પડખે આવીને એ યુદ્ધનો રંગ જમાવવા મેદાને પડ્યું.
બહારવટિયાઓને થયું કે, આ વાણિયો એકે હજારો લાગે છે ! એની તલવાર જો આપણને બધાને આંટી જાય, તો તો આપણું પાણી
૮૨
સંસ્કૃતિની રસધાર : ભાગ-૫