Book Title: Gnatadharmkathanga Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
अनगारधर्मामृतवपिणी टीका २० ५ स्थापत्यापुत्रनिक्रमणम् सूर्यडर दीप्ततेनाः परेपा क्षोभस्त्वात् , सागर इस गम्भीरः उदारहृदयत्वात् , मन्दरइवाप्रकम्प परीपहोत्सर्गरविचलितत्वात् , वृषभटर जातस्थामा गृहीतभारपार गत्यात् , सिंह इव दुर्धर्षः उपसर्गमृगै पराजेतुमशक्यत्वात , वसुन्धरेव सर्वस्पर्गविसहः शीतोष्णादिसर्वसहत्वात् , सुहुताशन इव तेजसा ज्वलन् तेजोलेश्यादिलब्धिमत्वात् , तस्य स्थापत्यापुनानगारस्य न कुत्रापि प्रतिवन्यो भवति । प्रतिन्वधो द्रव्यक्षेत्रकालभावभेदान्चतुर्विधः, तत्र द्रव्यतः-सचित्ताचित्तमिश्रेषु, क्षेत्रतो ग्रामन गराऽरण्यादिपु, कालत.-समयावलिकादिपु, भावत' क्रोवभयहास्यादिषु । स से युक्त हो गये। दसरे जीवों को क्षोभ करने वाले तेज से सम्पन्न होने के कारण ये सूर्य की तरह दीप्त तेजवाले बन गये । उदार होने से सागर की तरह इन का हृदय गभीर हो गया। परीपर और उप सर्गो से अविचलित होने के कारण ये सुमेरुकी तरह अप्रकप घन गये। गृहीत भार को पार लगाने के कारण वृपभ की तरह ये विशिष्ट शक्ति शाली हो गये। उपसर्ग रूपी मृगों से पराजेतु अशक्य होने के कारण ये सिंह की तरह दुर्धर्प बन गये । शीत उष्ण आदि सब सहन करने के कारण ये वसुधरा (पृथिवि) की तरह सर्व स्पर्शसह चन गये। तेओ लेश्यादि लब्धि सपन्न होने के कारण ये जाज्वल्यमान हुताशन (मग्नि) की तरह विशिष्ट तेजसे चमकने लगे इन स्थापत्या पुत्र मुनिका कहीं पर भी प्रतिवन्ध नहीं था। यह प्रतिवन्ध द्रव्य, क्षेत्र, काल और भाव की अपेक्षा चार प्रकार का कहा गया है। द्रव्य की अपेक्षा सचित्त, अचित्त तथा मिन वस्तुओं में, क्षेत्र की अपेक्षा त्राम, ક્ષોભ પમાડનાર તેજથી યુક્ત હોવાથી તે સૂર્યની પેઠે દીપ્ત તેજ વાળા થયા Cદાર હતા તેથી સાગરની જેમ તેમનું હૈયુ ગભીર થઈ ગયુ પરીષહ અને ઉપસર્ગોના આ પ્રહારોથી પણ તે વિચલિત થતા નહિ તેથી સુમેરુ પર્વત ની જેમ તે અપ્રક૫ થયા સ્વીકારેલા કર્તવ્યના ભારને છેક સુધી પાર લઈ જવા માટે તે બળદ ની જેમ સવિશેષ પક્તિ શાળી થયા ઉપસર્ગ રૂપી હરણે થી પરાજિત ન થવાથી તે સિહની પેઠે દુધઈ થયા -ડી, ગરમી વગેરે બધુ સહન કરવાથી તે વસુ ધર (પૃથિવી) ની જેમ સર્વ પ થયા તેને વેશ્યા વગેરેની સિદ્ધિ યુક્ત હોવાથી તે સળગતા અગ્નિ ની જેમ વિમેવ તેજથી પ્રકાશિત થયા સ્થાપત્યા પુત્ર પ્રતિબ ધ રહિત થયા આ પ્રતિબધ દ્રવ્ય, દેત્ર, કાળ અને ભાવની અપેક્ષાએ ચાર પ્રકારને કે દ્રવ્યની અપેક્ષાએ ચિત્ત, અચિત્ત તેમજ મિત્ર વસ્તુઓમા, ક્ષેત્રની દષ્ટિએ ગામ, નગર, અરણ્ય (વન)
