________________
૨. ગુણસ્થાન દ્વાર
નંબર. દ્વારનું નામ.
1 ૧૪ પૈકી કેટલા ભેદ
વિવેચન.
દેવગતિ
મનુષ્યગતિ
૧૪
તિર્યંચગતિ નરકમતિ
એકેન્દ્રિય
બેઈન્દ્રિય
તેઈન્દ્રિય
ચઉરિન્દ્રિય
પંચેન્દ્રિય
પૃથ્વીકાય
(૧) પહેલા ચાર હેય. દેવો અવિરતિ હેવાથી પહેલા ચાર જ હોય. કહ્યું છે કે-મુનrgણું દૃોતિ વતરિ | (૨) પૂરેપૂરા હોય. () પહેલાં ૫ચ હોય. શ્રીજિનેશ્વર ભગવંતની દેશના સાંભળીને તિયો પાંચમું દેશવિરતિ ગુસ્થાન અંગીકાર કરે છે. તિuિg ગાઇ જંગ | જાતિસ્મરલ જ્ઞાનથી પણ પૂર્વભવ દેખીને તિર્યો પાંચમું દેશવિરતિ ગુણસ્થાનક પ્રાપ્ત કરે છે. (૪) દેવની માફક જણવું. (૫) પહેલું તથા બીજું હોય, જીવ સાસ્વાદન ગુણસ્થાનક સાથે લઈને આવે ત્યારે અપર્યાપ્ત અવસ્થામાં હેય. (૬-૭-૮) એકેન્દ્રિય પ્રમાણે જાણવું. (૯) પૂરેપૂરી લાભ. (૧૦-૧૧) એકેન્દ્રિય પ્રમાણે જાણવું (૧૨-૧૩) પહેલું મિથ્યાત્વ જ હેય. (૧૪) એકે ન્દ્રિય પ્રમાણે જાણવું. (૧૫) પૂરેપૂર લાભ. (૧૬) ચૌદમું ગુણ
સ્થાના ન હોય, કારણકે મનાયેગનું સંધાન કર્યા બાદ જ ચૌમું ગુણસ્થાન પ્રાપ્ત થઈ શકે છે. (૧૭) ચૌદમું ગુણસ્થાનક ન હોય, કારણકે વચનગનું સંધાન કર્યા બાદ જ ચોદમું પ્રાપ્ત થઈ શકે છે. (૧૮) પહેલેથી ૧૩ ગુણસ્થાન હેય. ૧૪ મે ગુણસ્થાને સમકાથથાગ હેય, પરંતુ અહિં મા વિક્ષા કરી નથી. (૧૯) પહેલા નવ હાય, નવમાં ગુણસ્થાનકના અંતે તો પુરુષવેદનો નાશ થાય છે માટે ૧૦ થી ૧૪ સુધીનાં ન હોય, ખાકૃતિ માત્ર હોય. (૨૦) પહેલેથી નવ પર્યત હેય, નવમાના અંતે સ્ત્રી વેદને નાશ થાય છે. (૨૧) પહેલેથી નવપત હોય, નવમાના અંતે નપુંસકને નાશ થાય છે. (૨૨) પહેલેથી નવ પર્વત હોય, નવમાના અંતે ક્રોધનો નાશ થાય છે. (૨) પહેલેથી નવ પર્યત હેય, નવમાના અંતે માનને નાશ થાય છે. (૨૩) પહેલેથી નવ પર્યત હેય, નવમાના અંતે માયાને નાશ થાય છે. (૨૫) પહેલા દશ હેય, દશમાં ગુણઠાણે સમ સે ભ હોય છે. (૨૬) ગ્રંથના મત પ્રમાણે ૪ થા ગુણ રથાનથી પ્રારંભી ૧૨ મા સુધી હાય, સિદ્ધાન્તકારના મત પ્રમાણે તે બીજાથી પ્રારંભી ૧૨મા સુધી હોય. (૨૭) મતિજ્ઞાન પ્રમાણે સમજવું. (૨૮) ચોથાથી લઇને ૧૨ ગુણસ્થાન સુધી હેય, શ્રિગુણસ્થાને કેટલાક અધિજ્ઞાન માને છે. (૨૯) છાસ્થ મુનિને છ ગુણરથાનથી પ્રારંભી ૧૨ મા સુધી હેય, સાતમે પ્રાપ્ત થાય પણ પછી હવે આવે ત્યારે પણ હેય. (૩૦) તેરમું તથા ચોદયું હોય, (૧) પહેલા બે અથવા ત્રણ હેય. બે ગુણસ્થાને તે અનંતાન
અપૂકાય
તેઉકાય
વાયુકાય
વનસ્પતિકાય
ત્રસકાય
મનામ
૧૭ | વચન ન
| કાયયોગ પુરુષ
૨૦ | જીવેદ