________________
૩૯
ઉત્તર માર્ગણાનું વર્ણન
નીલલેશ્યાવાળો જીવ આળસુ, મંદબુદ્ધિ, સ્ત્રીલંપટ, બીજાને
ઠગનાર, બીકણ અને અભિમાની હોય છે. ૪૭. (૩) કાપોતલેશ્યા - કબુતરના ગળા જેવા રક્ત અને કૃષ્ણવર્ણના
લેશ્યાજાતીય પુદ્ગલોથી આત્મામાં ઉત્પન્ન થતા પરિણામને કાપોતલેશ્યા' કહેવાય છે. શો : સવાઈ: પરનિંદ્રાત્મशंसकः । संग्रामे दारुणो दुःस्थ कापोतक उदाहृतः ॥ કાપોતલેશ્યાવાળો જીવ શોકાકુલ, હંમેશા રોષવાળો,
પરનિંદક, સ્વપ્રશંસક અને યુદ્ધ કરવામાં ભયંકર હોય છે. ૪૮. (૪) તેજોલેશ્યા - પોપટની ચાંચ જેવા રક્તવર્ણના પુદ્ગલોથી
આત્મામાં ઉત્પન્ન થતો જે પરિણામ તે તેજોલેશ્યા વિદ્વાન करुणायुक्तः कार्याकार्यविचारकः । लाभालाभे सदा प्रीतः पीतलेश्याधिको नरः ॥ તેજોલેશ્યાવાળો જીવ વિદ્વાન, દયાળુ, કાર્ય અકાર્યનો વિચાર
કરનાર અને લાભ કે અલાભમાં પ્રસન્ન રહેનાર હોય છે. ૪૯. (૫) પઘલેશ્યા - હળદર જેવા પીળા વર્ણના વેશ્યાજાતીય
પુદ્ગલોથી આત્મામાં ઉત્પન્ન થતો પરિણામ તે “પદ્મવેશ્યા”. क्षमावान् निरतत्यागी देवार्चनरतो यमी । शूचीभूतः सदानंदः पद्मलेश्याधिको भवेत् ॥ પદ્મવેશ્યાવાળો જીવ ક્ષમાવાન, હંમેશા ત્યાગ રત, પરમાત્મા
ભક્તિમાં મગ્ન, વ્રતયુક્ત, પવિત્ર અને સદા આનંદી હોય છે. ૫૦. (૬) શુક્લલેશ્યા :- શંખ જેવા શ્વેતવર્ણના વેશ્યાજાતીય
પુદ્ગલોથી આત્મામાં ઉત્પન્ન થતો જે પરિણામ તે “શુક્લલેશ્યા રાષિવિનિમું શોવિનંત: | પરાત્મભાવ સંપન્ન शुक्ललेश्यो भवेन्नरः ॥ શુક્લલેશ્યાવાળો જીવ રાગ-દ્વેષથી મુક્ત શોક અને નિંદા, જેણે છોડી દીધો છે. એવો અને પરમાત્મ ભાવથી (આત્મ સ્વભાવ) સંપન્ન હોય છે.
