________________
૨૧૦
પડશતિ નામા ચતુર્થ કર્મગ્રંથ માણસ છે એવું બોલવું જરૂરી નથી માટે એકને સંખ્યામાં ગણેલ નથી.
કોઈપણ સંખ્યાને એક વડે ગમે તેટલીવાર ગુણો તો પણ વૃદ્ધિ રહિત છે, તેની તે જ સંખ્યા આવે.
એક એ અત્યંત નાની સંખ્યા છે, તેથી વ્યવહારનો વિષય નથી.
એકલા સંયમી અથવા એકલા ગૃહસ્થની વ્યવહારમાં વિશ્વસનીયતા નથી માટે આ કારણોએ બેની સંખ્યાને જ જઘન્ય સંખ્યા, કહેલ છે.
મધ્યમ સંખ્યાતુ :- ત્રણ-ચાર પાંચ ઇત્યાદિ સંખ્યાથી ઉત્કૃષ્ટ સંખ્યાતુ ન આવે ત્યાં સુધી મધ્યમ સંખ્યાતુ કહેવાય.
ઉત્કૃષ્ટ સંખ્યાતુ :- જંબુદ્વીપના માપવાળા ચાર પ્યાલાની પ્રરૂપણા વડે જે આવે તેમાંથી ૧ જૂન તે ઉત્કૃષ્ટ સંખ્યાતુ. અથવા જઇ પરિત્ત અસંમાંથી એક ન્યૂન કરવાથી જે આવે તે.
पल्लाणवट्ठियसलाग, पडिसलागमहासलागक्खा । जोयणसहसोगाढा, सवेइयंता ससिहभरिया ॥७३॥ तो दीवुदहिसु इक्विक्क, सरिसवं खिविय निट्ठिए पठमे । पठमं व तदंतं चिय, पुणभरिए तंमि तह खीणे ॥७४॥ खिप्यइ सलागपल्लेगु, सरिसवो इय सलागखवणेणं । पुन्नो बीओ अ तओ, पुव्वंपि व तंमि उद्धरिए ॥७५॥ खीणे सलाग तइए, एवं पठमेहिं बीययं भरसु । तेहिं तइअं तेहिअ, तुरियं जा किर फुडा चउरो ॥६॥ पठमतिपल्लुद्धरिया, दीवुदही पल्लचउसरिसवाय । सव्वो वि एगरासी रुवूणो परमसंखिज्जं ॥७७॥
શબ્દાર્થ પ-પ્યાલા
તવંતથિ-ત્યાં સુધીના દ્વિપસમુદ્રવાળો સાવયિ-અનવસ્થિત | તામિ તદ સ્વી જે-તે પ્યાલો તેવી જ રીતે