________________
ગુણસ્થાનકને વિષે ઉત્તરબંધહેતુ
૧૨૯
શબ્દાર્થ પUપન્ન - પંચાવન | તિવત્ત - તેતાલીશ પીસદુ – મિશ્રદ્ધિક | મઢ - હવે મUવિણ - અનંતાનુબંધી વિના || જીવ - છેતાલીશ
ગાથાર્થ :- આહારકદ્ધિક વિના મિથ્યાત્વે પંચાવન, પાંચ મિથ્યાત્વ વિના સાસ્વાદને પચાસ, બે મિશ્રયોગ, કાર્મણ કાયયોગ અને અનંતાનુબંધી વિના મિશ્ર તેતાલીશ બંધ હેતુ છે. હવે ચોથે છેતાલીશ ક્યાં તે હવે કહેવાય છે. (૫૫)
વિવેચન :- મિથ્યાત્વ ગુણસ્થાનકે જુદાજુદા જીવ આશ્રયી અથવા એકજીવને જુદાજુદા કાળ આશ્રયી કુલ ૫૫ બંધહેતુ હોય છે. તે આ પ્રમાણે પંદર યોગમાંથી આહારકહિક આ ગુણઠાણે હોય નહિ. કારણકે સંયમી-ચૌદપૂર્વધર આહારક શરીર બનાવી શકે. ત્યાં પહેલે ગુણસ્થાનકે સંયમ નથી તેથી પાંચ મિથ્યાત્વ, બાર અવિરતિ, પચ્ચીસ કષાય અને ૧૩ યોગ એમ ૫૫ બંધ હેતુ હોય.
સાસ્વાદન ગુણઠાણે પાંચ મિથ્યાત્વ વિના ૫૦ બંધ હેતુ હોય કારણકે સાસ્વાદને પણ સંયમ ચૌદપૂર્વના અભ્યાસનો અભાવ છે તેથી આહારકદ્ધિક હોય નહિ. અને મિથ્યાત્વનો ઉદય ન હોવાથી પાંચ પ્રકારના મિથ્યાત્વ પણ નથી તેથી ૫૦ બંધહેતુ જાણવા.
મિશ્રગુણઠાણે તે પચાસમાંથી ઔદારિકમિશ્ર વૈક્રિયમિશ્ર કાર્પણ કાયયોગ અને અનંતાનુબંધી ચાર કષાય એમ સાત બંધહેતુ વિના તેંતાલીશ બંધ હેતુ છે. મિશ્રગુણઠાણે વર્તતો જીવ મૃત્યુ પામે નહી. તેથી વિગ્રહગતિ અને અપર્યાપ્તાવસ્થા પણ હોય નહીં માટે તે અવસ્થામાં સંભવતા ત્રણયોગ હોય નહિ. તથા અનંતાનુબંધી ચાર કષાયનો ઉદય બીજા ગુણ સુધી જ છે. એટલે ત્રીજાઆદિમાં આ ચાર કષાય નથી માટે ત્રીજા ગુણઠાણે ૪૩ બંધહેતુ છે. હવે ચોથે ગુણઠાણે છેતાલીશ બંધહેતુઓ છે તે કહે છે.