________________
૨૩૨
પડશતિ નામા ચતુર્થ કર્મગ્રંથ અથવા :- ઉત્કૃષ્ટ યુક્ત અનંતામાં ૧ સહિત કરવાથી મતાંતર - જઘન્ય યુક્ત અનંતાનો એકવાર વર્ગ કરવાથી.
(૨૦) મધ્યમ અનંતા અનંત :- જઘન્ય અનંતા અનંતામાં ૧ વગેરે સહિત કરતા યાવત્ ઉત્કૃષ્ટ અનંત અનંતુ ન થાય ત્યાં સુધીનું સર્વે.
(૨૧) ઉત્કૃષ્ટ અનંત અનંતુ - કોઈપણ ગુણાકાર કે રાશિ અભ્યાસ કરવા છતાં ઉત્કૃષ્ટ અનંતાનંત થતું નથી.
મતાંતર - જઘન્ય અનંતાનંતાનો ત્રણવાર વર્ગ કરી છે અનંતી વસ્તુઓ ઉમેરી ફરી ત્રણવાર વર્ગ કરી કેવલજ્ઞાન અને કેવલદર્શનના પર્યાયો નાખવાથી.
આ વર્ણન અનુયોગદ્વાર આદિ આગમસૂત્રમાં કહેલ છે. પરંતુ ઉત્કૃષ્ટ અનંતાઅનંત થતું નથી.
આ પ્રમાણે અનુયોગ દ્વાર સૂત્ર પ્રમાણે આ ૨૧ ભેદો ગ્રંથકારે સમજાવ્યા છે પરંતુ કેટલાક આચાર્યો ચોથા અસંખ્યાતા પછી વર્ણન અન્ય રીતે કહે છે અને છેલ્લું ઉત્કૃષ્ટ અનંતાનંતુ પણ થાય છે તે મતનું વર્ણન આગળ ગાથાઓમાં કહેલ છે. જે બન્ને મત પ્રમાણે અહીં વ્યાખ્યાઓ લખી છે.
આ ગ્રંથના વર્ણન કરવામાં જિનાજ્ઞા વિરુદ્ધ લખાયું હોય તો મિચ્છામિદુક્કડ સાથે વાચકવર્ગને અશુદ્ધિ તરફ ધ્યાન દોરવા વિનંતિ
सुज्ञेषु किं बहुना
