Digvijaya Mahakavya

Author(s): Meghvijay, Ambalal P Shah
Publisher: Singhi Jain Shastra Shiksha Pith Mumbai

Page 95

महोपाध्यायमेघविजयगणिकृतं
[सप्तमः सर्ग: स दक्षजातिप्रणयः कैलाभृतां नृणामभीष्टः सुमनो मुदेऽभवत्। सदक्षजातिप्रणयः कलाभृतां तनुं वहन्निन्दुरिवोज्जवलांशुपः॥७॥ वियोधहेतुर्जडजन्मशालिनां गवां प्रसारैः सरसां श्रियं दधौ । विबोधहेतर्जलजन्मशालिनां महावनानामिव भानुमान् विभुः॥८॥ सदा रसं सज्जनताः खसादरं समुन्नयन यो जगति प्रणीतवान् । सदारसंसजनताखसादरं प्रतिस्थलं तं स्थलगा ववन्दिरे ॥९॥ समीहितार्थप्रथनैः से दैवतद्रुमायते स्माङ्गभृतां धियां निधिः । शमी हितार्थप्रथनैः सदैव तन्न कस्य लाभाय जनेऽस्य सन्निधिः॥१०॥ मात् समासाद्य मरोः रसामयं पुपाव भावोज्ज्वलमेदिनीपुरम् । क्रमात् समाऽऽशाद्यमरोरसामयं स देशसङ्घाऽऽगमभक्तिभावनैः ॥११॥ हृतव्यवायोपगतेर्विनायकः पुरे स नारायणनाम्नि तस्थिवान् । हेतव्यवायोऽपंगतेविना कन्नकोऽपि निस्तारयिता कलौ युगे ॥ १२॥ सुरेश्वराऽऽशाविजयाऽऽहिताऽऽशयः परं चतुर्मासककर्मणस्ततः। सुरेश्वराशाविजया हितासयन्नघं स सङ्ग्रामपुरं समीयिवान् ॥ १३ ॥ इतोऽपराऽऽशापवनाद् दिवोदितं तैमो विमोहोदयजं स चिन्तयन् । इतोऽपराऽऽशापवनाद् "दिवो दित बँतेजसा माल्यपुरं गुरुस्ततः ॥१४॥
10
15
[७] १ 'सः' गुरुः। २ 'दक्षजातिप्रणयः' दक्षजात्यां [११] १६ 'क्रमात्' क्रमाभ्यां पादाभ्यामततीति क्रमात् प्रणयः स्नेहो यस्य सः। ३ 'कलाभृताम्' कला विज्ञानं तद्वता- यद्वा क्रमः परम्परागमस्तेनाततीति क्रमात् । १७ 'मरोः रसा. मभीष्टः । ४ 'सदक्षजातिप्रणयः' सदझे सद्व्यवहारे जात्या मयम्' मरोः भूमीम् । १८ 'समाऽऽशाद्यम्' सर्वदिग्भागे जन्मना प्रणयो यात्रा यस्य सः, यस्य सदक्षे शिवे प्रणयमति- | आद्यम् । १९ 'अरोरसामयम्' रोरा दरिद्राः सामायाः सरोक्रान्तोऽतिप्रणयः न रागी। दक्षजा प्रार्वती तया सह यः स गास्तैः रहितम् ॥ सदक्षजः शिवस्तत्र प्रणयमतिक्रान्तोऽतिप्रणयो न रागवानित्यर्थः
[१२] २० 'हृतव्यवायोपगतेः' हृता नष्टा व्यवायानां "अक्षो रथस्यावयवे व्यवहारे बिभीतके" इति हैमः [अने.
विघ्नानामुपगतिस्तस्याः हेतोः। २१ 'विनायकः' गणेशः। २२ सं० कां० श्लो० ५६९]। "प्रणयः प्रेमयानयोः, विखम्भे प्रसरे
'हृतव्यवायः' हृतः व्यवायो मैथुनं येन सः। २३ 'अपगतेः' चापि" इति हैमः [अने. सं. कां. ३ श्लो० ५२२] ५
नारकादेः। २४ ‘यकन्नकोऽपि निस्तारयिता' विभानकोऽपि 'कलाभृताम्' कलेनाजीर्णेनाभृताम् । “कलत्वं जीर्णरेतसोः,
निस्तारयिता ॥ अव्यक्तमधुरध्वाने कला स्यादंशशिल्पयोः । कलने मूलरैवृद्धौ पोडशांशे विधोरपि" इति हैमः [अने० सं० कां० २ श्लो० [१३] २५ 'सुरेश्वराऽऽविजयाऽऽहिताऽऽशयः' पूर्व दिगवि४८८]। ६ 'उज्वलांशुपः' उज्वलांशून् श्वेताम्बरान् पातीति ॥ जये स्थापितभावः। २६ 'सुरेश्वराऽऽशाविजया' सुरायामीश्व
[८] ७ 'जडजन्मशालिनाम्' जडप्राणिनां पक्षे पद्मानाम् ।| राऽऽशा धनवतां तृष्णा तस्या विजा पृथग्भावस्तया । २७ 'हि'
[९] ८ "सदा रसं सजनताः स्वसादरं समुन्नयन् यः" निश्चितम् । २८ तासयन्' क्षेपयन् । २९ 'अधम्' पापम् ॥ यः सदा रसं समुन्नयन् सजनताः सभ्यजनसमूहान् स्वसाद् | [१४] ३० 'इतोऽपराऽऽशापवनाद्' इतश्चापरस्य परपत्कस्य स्वाधीनान, भरमत्यर्थ प्रणीतवान् । ९ 'सदारसंसज्जनतास्व-य आशायास्तृष्णायाः पवनो बायुस्तस्माद् । ३१ 'दिवोदितम्' सादरम्' सस्त्रीसभालोकेषु अनादरम् । १० 'तम्' गुरुम् ॥ दिवा दिने उदितम् । ३२ तमः' पापमज्ञानं वा। ३३ 'इतः'
[१०] ११ 'समीहितार्थप्रथनैः' इष्टार्थदानैः। १२ 'सः' प्राप्तः। ३४ 'अपराशापवनाद्' अपराशा पश्चिमा तत्पवित्रणात् । गुरुः । १३ "दुमायते स' कल्पवृक्षायते स्म। १४ 'शमी' ३५ 'दिवः' स्वर्गस्य । ३६ 'दितम्' खण्डितम् । ३७ 'स्वतेजसा' शान्तः । १५ 'हितार्थप्रथनैः' हितप्रयोजनविस्तारैः॥ | स्वप्रतापेन ॥