Digvijaya Mahakavya

Author(s): Meghvijay, Ambalal P Shah
Publisher: Singhi Jain Shastra Shiksha Pith Mumbai

Page 116

पद्य ९३-११७]
दिग्विजयमहाकाव्यम् नयनद्युतिरीशितुर्जने जनयन्ती बहुशर्मसम्पदम् । विलसदसबोधसत्वरी भवदिन्दीवररूपजित्वरी ॥१०६॥ हृदयान्तरतापवारणात् सुदृशां नित्यविकासकारणात् । अमृतद्रवसम्भृते दृशौ सरसीवास्य विरेजतुर्विभोः॥ १०७॥ वसुधास्थलवासिदैवतैः किमिवाऽऽनीय दिवः सुधा धृता । इह सा मुनिराजलोचनोज्वलपात्रे अनुभाव्य दीव्यति ॥ १०८॥ अजरामरतां प्रयान्त्यमी विवुधास्तन्नयनांशुपानतः। धवलीभवदात्मना मनागपि जाड्येन विना तदद्भुतम् ॥ १०९॥ अमृताशनतो धुंसद्मनां विविधा वर्णगतिस्तथा मतिः। नयनांशुसुधापरिप्लवादतिशुक्लैव नृणामिहोभयी ॥ ११०॥ अचिराद् रुचिरा रुचिद्देशोस्तनुते पङ्कभरापसर्पणम् । सुरसिन्धुरिव प्रसारिणी स्फुरदिन्दीवरराजिशोभया ॥ १११ ॥ धवलाऽधवलाऽरुणत्विषामनुषङ्गाद् भगवदृशोर्द्वयी। विशदीकरणाय देहिनामुदीयायेव सरित्रिवेणिका ॥ ११२ ॥ अहरद् वरदीप्तिमीक्षणद्वितयी शुभ्रतया तथा हरेः। शितिमानमपि खतारयां चलशोणत्वविधेर्विधेर्युतिम् ॥ ११३ ॥ करुणामरुणत् खमानसं भुवनस्योपरि यामधीश्वरः। अधिपात्रयुगं समुच्चसित्यधुना साऽमललोचनश्रिया ॥ ११४ ॥ बहुसौरभलोभविस्फुरद्भमरोचैरुभयी सरोजयोः । उपमां प्रभुचक्षुषोर्दधात्यसितभ्रूयुगलोपधानयोः ॥ ११५ ॥
[इति नयनवर्णनम् ।] अलिकं कलिकन्दलच्छिदे भविनां संभवति स्वभावतः। समसन्तमसं भुवोऽहरद् यतिनामीशितुरुद्यतयुतेः॥ ११६ ॥ स्फुटमातपवारणं श्रियो वरनाशाऽऽयतदण्डमण्डनम् । विपुलप्रभुभाललीलया प्रविरेजे रजसां निवारणम् ॥ ११७॥
[११०] १ "उभयी" गतिर्मतिश्च ॥
[106] 1 “भवदिन्दीवररूपजिलरी" सतः कमलरूपस्य [116] 7 “अलिकम्” ललाटम् , “भाले गोध्यलिकालीकलजयनशीला।
लाटानि" इति हैमः [अभि. चिं. कां. ३ श्लो० २३७] । 110712 प्रभोरक्षिणी सुधासम्भारेण मनुजानां हृदयं 8 "कलिकन्दलच्छिदे" कलेर्कन्दलं नवाङ्करं छिनत्ति तस्मै निस्तापं नित्यविकस्वरं च सरसीव कुर्वाते।
"कन्दलं तु नवाऽङ्करे कलध्वनौ" इति हैमः [अने. सं. कां. [110] 3 "अमृताशनतः" सुधाभोजनात् । 4 "द्युसमनाम्" |
३ श्लो. ६६७]। 9 "समसन्तमस्तम्" समानरूपेण सततान्धदेवानाम् ।
कारम् , “समवान्धात् तमसः" इत्यत् [ सिद्धहेम० ७-३-८०] । [111] 5 "स्फुरदिन्दीवरराजिशोभया" विकखरकमलपशिदीया ॥
[117] 10 "आतपवारणम्" छत्रम् "छत्रमातपवारणम्" 11216 "सरितत्रिवेणिका" सरितां गङ्गा-यमुना-सर- इति हैमः [ अभि. चिं. कां. ३ श्लो. ३८१]। 11 "वरवतीनां त्रिवेणिका।
| नाश." वरनाशः वृत्तिनाशः।