________________
( ૧ )
સભ્ય પણ શક જાતીના હતા. શકલાકેને ભારતમાંથી કાવાના ઘણા હિન્દી રાજાઓએ પ્રયત્ન કરેલા, તેમાં રાજા વિક્રમાદિત્ય મુખ્ય છે. શકલેાકાએ ઉજ્જૈનરાજ ગઈ ભભિાને મારીને માળવામાં રાજ્ય સ્થાપેલુ'. તે વિક્રમાદિત્યે તેમની પાસેથી પડાવી લીધું. અને ઇ. સ. પૂર્વે ૫૭ માં પેાતાના વિક્રમ સંવત ચલાવ્યેા. એ વિક્રમાદિત્ય ‘શકાર’ ને નામે આળખાય છે. ઉજનમાં એણે પોતાની ગાદી સ્થાપી, રાજ્યસત્તા વધારી.
ઇ. સ. ૭૮ માં શક લેાકેાની સામે પ્રતિષ્ઠાનપુરના રાજા શાલિવાહન ઉઠેલા. એણે પણ શક લેાકેાને હરાવી એજ સાવમાં પેાતાના શક ચલાવ્યે.
સીકીઅન લેાકેા જૈન હાય એમ ઇતિહાસ સાક્ષી પૂરે છે. ટોડ રાજસ્થાનમાં પાના ૬૪, માં ટોડ સાહેબ લખે છે કે ઇ. સ. પૂર્વે અને લગભગમાં જે જાતિઓએ હિન્દુસ્થાન ઉપર સ્વારીઓ કરી તે જાતીયેામાં શ્રી પાર્શ્વનાથ અને શ્રી મહાવીરના વખતથીજ તીથંકરની ભક્તિના ઉપદેશ દાખલ થયા હતા. ઇ. સ. ના બીજા અને ત્રીજા સૈકાઓમાં પણ શક; હણ, ચન અને કુશાન ટાંકાનાં ટાળાં ભારતને હેરાન કરવા લાગ્યાં. છત ચડાઇ કરનારા પણ ફાવતા તા નહી જ ઇ. સ. ના ૪થા સૈકાના શરૂઆતમાં ગુપ્તવંશના પ્રથમ રાજા ચંદ્રગુપ્તે મા વંશીય ચદ્રગુપ્તની પેઠે સામ્રાજ્ય સ્થાપવાના પ્રયત્ન કરેલા.
શ્રી ગુપ્ત ત્રીજા સૈકાની અ ંતે થયેલા, તે પછી તેના પુત્ર ઘટોત્કચ્છ ઈ. સ. ૩૦૦ થી ૩૨૦ સુધી હતા. આ ચંદ્રગ્રસ
