________________
(૧૩ર) યુવરાજ? તેપણ માણસને પોતાની ભૂલ સમજાય એ ઓછું નથી. આખરે એ ક્રૂર અજાતશત્રુને પિતાની ભૂલ સમજાઈ. પિતા તરફ અનન્ય ભક્તિ જાગૃત થઈ માતપિતાની પાછળ એણે પારાવાર શોક કર્યો. એક બાળકની માફક એ શૂરવીર પુરૂષ રડી પડ્યો.”
પણ એથી ? રાંડયા પછીનું એ તે ડહાપણ ! પિતાની હયાતીમાં એ કુરપણે પિતા તરફ વર્યો. બાકી ભક્તિ તે અભયકુમારની? હું પણ બીજો અજાતશત્રુકેણિક જે જ પાક્યો કે પિતાને દુઃખનું કારણ થયે.”
હશે હવે એ જુના પુરાણાં પડ ઉકેલીને શોકમાં વધારે કર્યો છે ફાયદે? કાળ જ કેઈ એ છે કે જુવાન પુત્રોને વૃદ્ધ માતાપિતાનું વાત્સલ્ય નથી સમજાતું ! એમના પર્વના ઉપકારનું સ્મરણ માત્ર પણ નથી થતું. ” પ્રધાને એ સમાધાન કર્યું.
એનું કારણ?” રાજકુમારે પૂછયું.
પુત્ર જુવાન થાય છે એટલે સ્ત્રી તરફ એનું આકર્ષણ થતાં માતાપિતાની એને ગરજ નથી રહેતી. એમાં કંઈક એની સ્વછંદતા, અવિવેકતાને મદાંધતાથી એને પોતાની ભૂલ નથી સમજાતી, કેમકે આ સ્વાર્થમય સંસારમાં મનુષ્ય સ્વાર્થને મુખ્ય ગણું પ્રાય: કરીને સ્વાર્થ હોય તે જ એ પ્રવૃત્તિ કરે! અન્યથા ઉપકારનું સ્મરણ કરનારા વિવેકી પુત્રે તે કઈ વિરલા જ હાય.”