________________
(૧૭) એક શબ્દો રાજકુમારને બાણની માફક ખૂંચતા હતા. એની આંખમાં અશ્ર હતાં–હૈયું પશ્ચાત્તાપથી સળગતું હતું.
હા! મને ધિક્કાર છે કે પિતાની સેવા ભક્તિને લાભ મને ન મળે! અરે મારા જેવા પુત્રે તે માતપિતાને ઉલટા. દુઃખરૂપજ થાય. જે માતાપિતાનું રૂણ ફેડવાને માટે પુત્ર ગમે તેટલી ભક્તિ કે બરદાસ કરે તો પણ માતાપિતાના ઉપકારને બદલે વળી શકે નહીં. એને બદલે મારા જેવા કુલાગારો તે પિતાને દુઃખ કરનાર થયા. હા? દુદેવ તને ધિક્કાર છે કે મને કુમતિ આપી પિતાની સેવાથી વંચિત કરાવ્યાપરદેશ ધકેલી દીધું. હા! બાપુ ! કહે ! કહો ! હું શું પ્રાયશ્ચિત કરૂં ? આપના મનોરથ હું કેમ સફલ કરું?”
દિકરા ! તું આ એજ મારે મન સર્વસ્વ છે! હું નહોતે ધારો કે તું મને છેલ્લે દર્શન આપશે-પણ વિ ધિએ મારી એ ઈચ્છા પૂરી કરી છે. હવે આ કનેજને રાજ મુકુટ તારે શિરે જઈ હું સુખે સુખે મરીશ.” પ્રજાનું સારી રીતે પાલન કરશે એટલે થયું.” એમ કહી રાજાએ પ્રધાનના મુખ સામે જોયું.
પ્રધાનએ રાજ જોશીને બેલાવી ઉત્તમ ઘડીયું જેવરાવી રાજમુકુટ આમકુમારના મસ્તકે મૂકી સર્વેએ એને નમન કર્યું. આખર અવસ્થાએ રાજાનું હૈયું ઠર્યું.
તે પછી રાજકુમાર પિતાની માતાને ન માતાએ
