________________
તું શું ફલ મેળવવા માગે છે, વાર” તથાગતાચાર જણ વ્યું. “ઓ ઝેરી સર્પ! તું દૂધ પીનારને જ ડંશ દેવા તૈયાર થયે. યાદ રાખજે કે એ પાપનું તારે પ્રાયશ્ચિત કરવું પડશે.”
તે જોઈ લેવાશે, પણ યજ્ઞનું ફળ તે સ્વર્ગ? એનું મહાન ફળ તે સ્વર્ગ પ્રાપ્તિ. યજ્ઞમાં હોમાયેલ પ્રાણ સ્વર્ગમાં ઉત્પન્ન થઈ ત્યાં અનંત સુખ ભેગવે છે. યજ્ઞ કરનારને પણ ઈદ્ર પદની પ્રાપ્તિ થાય, એના કરાવનારા બ્રાહ્મણે તે અવશ્ય સ્વગમાં પણ ઈદ્રના પુરોહીત થાય !”
“વાહ! શી તારી કુટીલ યુક્તિ ! જીવોની હિંસા કરવાથી જે સ્વર્ગ પ્રાપ્તી થતી હોય તે નરકમાં કેણ જશે વાર! ઓ મિથ્યાભિમાની? સમજ કે આવા હિંસામય યજ્ઞનું ફલ સ્વર્ગ નહી પણ નરક જ છે.”
અરે નાસ્તિકે! ઈશ્વરને નહી માનનારાઓ! તમને અમારા વેદના રહસ્યની ખબર નથી. તમારી અલ્પ બુદ્ધિ હોવાથી અમારા ઉંચા તાનું રહસ્ય તમારા સમજવામાં આવતું નથી, તેથી કુયુક્તિઓ કરીને વેદની નિંદા કરી રહ્યા છે. વેદની નિંદા કરનારા તમારા જેવા નાસ્તિકાચાર્યો સાથે ચદ્ધા તદ્ધા બેલવું એ પણ પાપ છે, માટે વેદના તત્વોને નિંદ. નારી તમારી જીલ્ડા બંધ કરે, અને અમારા શિષ્ય થઈ
જાઓ!”
વાદવિવાદને અંતે કુમારિલે પિતાના મિથ્યાવાદથી