________________
(ર૪૩ ) કરતે-ચાલતો દક્ષિણ દિશા તરફ પ્રયાગ આવ્યું. આ તીર્થ
સ્થળ હેવાથી ત્રિવેણીમાં એમણે સ્નાન કર્યું ને કાયા પવિત્ર કરી. શિષ્યો સહિત શંકરાચાર્ય કિનારે બેઠે. હજારે નગરવાસી જનેએ એની કીર્તિ સાંભળેલી તેથી તે એના દર્શને દેડી આવ્યા. કેટલાક પ્રયાગના પંડિતએ એની સાથે વાદવિવાદ કરવા આવ્યા. એ સર્વને શંકરાચાર્ય જીતી લઈ પોતાની કીર્તિમાં વધારો કર્યો. અહીંયાં પણ એણે કુમારિલભટ્ટની કીર્તિ સાંભળી. જેથી એને જીતવાની ઈચ્છા શંકરાચાર્યની પ્રબળપણે વધી ગઈ.
કુમારિલભટ્ટ મને ક્યાં મળી શકે? મારે મળવું હેય તે?શંકરાચાર્યે એક જાણકાર પંડિત પુરૂષને પૂછ્યું.
“ સ્વામીજી ! કુમારિલભટ્ટ મહાસમર્થ આચાર્ય, વેદના તના જ્ઞાતા જેમણે બોદ્ધોને પણ હરાવ્યા! કેટલાય દર્શનનું ખંડન કરીને દુનિયાની દ્રષ્ટિમાં વેદાંતતત્વનું સ્થાપન કર્યું. એ મહાસમર્થ જ્ઞાનીને પરિચય આપને કરવા ગ્ય છે!” એમ પંડિતે જણાવ્યું, એના હદયમાં કુમારિલ માટે માન હતું. એમ એના બોલવા ઉપરથી સમજાતું'તું.
પણ એ કુમારિલભટ્ટને મલવા માગું છું. એની સાથે કંઈક ચર્ચા કરવા ચાહું છું. અમારા વિચારોની અરસપરસ આપ લે થાય તે કંઈક નવીન જાણવાનું મળે.” શંકરાચાર્યે કહ્યું.