________________
( ૮૩ ),
પ્રકરણ ૧૧ મું.
જૈન ઇતિહાસની સાંકળ. નેમિનાથ પછી કાશીનગરમાં અશ્વસેન રાજાના કુમાર પાર્શ્વનાથ તેવીસમા તીર્થંકર થયા. એ પાર્શ્વનાથ પ્રભુએકમઠ નામના યેાગીને પંચાગ્નિ સાધન કરતાં થતી જીવહિંસા પ્રત્યક્ષ્ય બતાવી અહિંસાને ઉપદેશ કર્યો. શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુને સર્પનું લંછન હેવાથી અને તક્ષ એ સર્પને પર્યાય વાચક શબ્દ હોવાથી તે સમયના રાજાઓ તાક્ષજાતિના રાજાઓ તરીકે ઓળખાવા લાગ્યા. છેવટે પાર્શ્વનાથ પ્રભુ ૧૦૦ વર્ષનું આયુષ્ય પૂર્ણ કરીને સમેતશિખરના પહાડ ઉપર મોક્ષે ગયા. આજે પણ એ પહાડ પાર્શ્વનાથના ડુંગર તરીકે ઓળખાય છે.
એ પાર્શ્વનાથજીના મુખ્ય ગણધર શુભદત્તજી થયા. તેમની પાટે હરિદત્તજી, તેમની પાટે આર્યસમુદ્ર, તેમની પાટ ઉપર સ્વયંપ્રભસૂરિ થયા તેમની પછી પાર્શ્વનાથજીની છઠ્ઠી પાટે કેશીસ્વામી પ્રદેશ રાજાને પ્રતિબંધ કરનાર મહાવીર સ્વામીના સમયમાં થયા.
શ્રી સ્વયંપ્રભસૂરિને શિષ્યવર્ગમાં પિહિતાશ્રવ નામે એક શિષ્ય હતા, કપિલવસ્તુનગરના શાકય રાજા શુધ્ધદનના કુમાર સિદ્ધાર્થે વૈરાગ્ય પામી એ પિહિતાશ્રવ મુનિની પાસે દિક્ષા ગ્રહણ કરી, એમનું નામ બુદ્ધકાતિ પાડયું. એ બુદ્ધકાત્તિએ પાછળથી પિતાને નવીન પંથ ચલાવ્યું.
