________________
(૧૧) કરવા છતાં પણ પૂર્વનું પુણ્ય હોય તો જ ધનની પ્રાપ્તિ થાય. અનેક સંકટ લેકે શા માટે સહન કરે છે? સૈનિકે યુદ્ધમાં જઈ શૂરવીરતાપૂર્વક શા માટે લડે છે? રાજાએ અનેક પ્રકારનાં યુદ્ધો શા માટે ખેડે છે? એક ફક્ત ધનને જ માટે! કેમકે ધન એ મનુષ્યના જીવનું જીવન છે-પ્રાણુ છે. તું જેતે નથી કે ધન મેળવવા ખાતર ગરીબ-ભિખારીઓ કેવાં પરાંપરાં કરી રહ્યા છે. વિદ્વાનેને પણ ધન મેળવવા ખાતર શ્રીમોનીરાજાઓની ખુશામત કરવી પડે છે. એવું ધન એનું યત્નથી રક્ષણ કરવું જોઈએ. ત્યારે તું તે ઉડાવ્યેજ જાય છે. તેમાં પણ રાજાએ તે ધનનું વિશેષ પ્રકારે રક્ષણ કરવું જોઈએ. રાજ્યની સપ્તાંગ લક્ષ્મીમાં ધન એ એનું અપૂર્વ બળ છે.”
પિતાની આવી વાણી સાંભળીને મેં કહ્યું. “પિતાજી! આપ ધનને આટલી બધી મહત્તા કેમ આપો છે? ધન તે આપણુ પરાક્રમને આધિન છે. લક્ષ્મી તે પરાક્રમીઓને જ વરેલી છે. આપણું પૂર્વજ ચંદ્રગુપ્ત મહારાજે પરાક્રમથી જ મગધનું સામ્રાજ્ય નવમા નંદ પાસેથી જીતી લીધું હતું. એમના પત્ર મહાન સમ્રાટ અશોકે યુવરાજ નહી છતાં બાહુબળે મગધનું તખ્ત સ્વાધીન કરી ભારતના અધીશ્વરની પદવી પ્રાપ્ત કરી કલિંગીઓને મારી તેમની લક્ષ્મી જીતી લીધી. મહા પ્રતાપી અજાતશત્રુએ સમશેરના બળથી જગત માત્રની લક્ષમી સ્વાધીન કરી હતી. માટે પુરૂષને આધિન લક્ષ્મી હોય, નહી કે લક્ષમીને આધિન પુરૂષ?” રીતસર જવાબ આપે.
મારા એ જવાબથી પિતાના મનને સતેષ થયો નહી.
