Acharang Sutram Part 04

Book Title: Acharang Sutram Part 04
Author(s): Jayprabhvijay, Rameshchandra L Haria
Publisher: Rajendra Yatindra Jainagam Hindi Prakashan

View full book textPrevious | Next

Page 362
________________ श्री राजेन्द्र सुबोधनी आहोरी - हिन्दी-टीका 2-1-4-2-1 (470) 323 II - संस्कृत-छाया : सः भिक्षुः वा० यथा वा कानिचित् रूपाणि पश्येत्, तथापि तानि न एवं वदेत्, तद्यथा- गण्डी गण्डी इति वा, कुष्ठी कुष्ठी इति वा, यावत् मधुमेहिनी इति वा, हस्तच्छिन्नं हस्तच्छिन्नः इति वा कर्णच्छिन्नः इति वा ओष्ठच्छिन्न इति वा, ये च अन्ये तथाप्रकाराः, एतत्प्रकाराभिः भाषाभिः उक्ताः कुप्यन्ति मानवाः, ते च अपि तथाप्रकाराभिः भाषाभिः अभिकाक्ष्य न भाषेत। - सः भिक्षुः वा० यथा वा कानिचित् रूपाणि पश्येत्, तथापि तानि एवं वदेत्तद्यथा-ओजस्वी ओजस्वी इति वा, तेजस्वी तेजस्वी इति वा, यशस्वी यशस्वी इति वा वर्चस्वी वर्चस्वी इति वा अभिरूपवान् अभिरूपवान् इति वा, प्रतिरूपवान् प्रतिरूपवान् इति वा, प्रासादिकः प्रासादिकः इति वा, दर्शनीयः दर्शनीयः इति वा ये चाऽन्ये तथाप्रकाराभिः भाषाभिः उक्ता: उक्ता: न कुप्यन्ति मानवाः, ते च अपि तथाप्रकाराभिः भाषाभिः अभिकाक्ष्य भाषेत  /  स: भिक्षुः वा० यथा वा एकानि रूपाणि पश्येत्, तद्यथा- वप्राणि वा यावत् गृहाणि वा, तथापि तानि न एवं वदेत्, तद्यथा- सुकृतः इति वा, सुष्ठुकृतः इति वा साधुकृतः इति वा कल्याणं इति वा, करणीयः इति वा, एतत्प्रकारां भाषां सावद्यां यावत् न भाषेत। ___स: भिक्षुः वा० यथा वा एकानि रूपाणि पश्येत्, तद्यथा- वप्राणि वा यावत् गृहाणि वा, तथापि तानि एवं वदेत्, तद्यथा- आरम्भकृतः इति वा, सावद्यकृतः इति वा प्रयत्नकृतः इति वा प्रासादिकं प्रासादिकः इति वा दर्शनीयं दर्शनीयः इति वा अभिरूपं अभिरूपः इति वा प्रतिरूपं प्रतिरूपः इति वा, एतत्प्रकारां भाषां असावद्यां यावत् भाषेत  //  470  //  III सूत्रार्थ : संयमशील साधु या साध्वी किसी रोगी आदि को देखकर ऐसा न कहे कि- हे गंडी! हे कुष्टी ! हे मधुमेही ! इत्यादि। इसी प्रकार आमन्त्रित न करे। इसी प्रकार जिसका हाथ, पैर, कान, नाक, ओष्ठ आदि कटे हुए हों, उसे कटे हाथ वाला, लंगड़ा, कटे कानवाला, नकटा . या कटे हुए ओष्ठ वाला आदि शब्दों से संबोधित न करे। इस प्रकार की भाषा के बोलने से लोग कपित हो सकते हैं. उनके स्वाभिमान को आघात लगता है. अतः भाषा समिति का विवेक रखने वाला साधु ऐसी भाषा का प्रयोग न करे। परन्तु, यदि ऐसी किसी व्यक्ति में कोई गुण हो तो उसे उस गुण से सम्बोधित करके बुला सकता है। जैसे कि- हे ओजस्वी, हे तेजस्वी, हे यशस्वी, हे वर्चस्वी, हे अभिरूप, है प्रतिरूप, हे प्रेक्षणीय और हे दर्शनीय इत्यादि। इस प्रकार


Page Navigation
1 ... 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608