________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૦
f,,
.ch
કરવા જેવું છે. વળી આ શ્લોકાર્થના પ્રકાશમાં “અજિત પરમેષ્ઠિ-નમસ્કાર એ મહાન ધર્મ છે; અને ધર્મ શાંતિ સ્તવમાં “અહવા કિત્તિ સુવિત્થ ભુવણે એ એ સર્વ પુસ્નાર્થમાં પ્રધાન છે. (જુઓ ધર્મસંગ્રહમાં છેલ્લી ગાથાનો આશય પણ સ્પષ્ટ થઇ જાય છે. ત્યાં શ્રાવકની દિનચર્યા) માટે ધર્મપક્ષાર્થને સર્વ પણ “મોક્ષના આશયથી જ કીર્તિ માટે ધર્મમાં આદર પુરુષાર્થમાં આગળ કરવાનો. એનાથી જ જીવનમાં કરે' એવો આશય ફલિત કરવા જવું તે ઝાંઝવાના મંગળ થાય, ઇષ્ટ-સિદ્ધિ થાય, અનિષ્ટો દૂર થાય. નીરથી તરસ મટવાની આશા રાખવા જેવું છે. હજુ એટલે જ ખાતા-પીતાં- બધે જ પહેલું નવકાર-સ્મરણ પણ આગળ જોઈએ- શ્રાદ્ધવિધિગ્રન્થમાં આચાર્ય કરાય. શ્રાવક ધંધાર્થે જવા નીકળે તો પહેલા પુંગવ બહુશ્રુત શ્રી રત્નશેખરસૂરિ મહારાજે શ્રાવકે શું નમસ્કારાદિ મંગળ કરીને નીકળે. શું કરવું જોઈએ તે વિધાનોના નિરૂપણમાં એક પ્રસંગે જીવનમાં ધર્મને પ્રધાન સ્થાન આપ જણાવ્યું છે કે
ધર્માત્મા ધર્મને ઠામ ઠામ ગોઠવી દે, તો મોટા પ્રસંગમાં સમુકિતકવિ કાઢિપ્રારમ્ભ વડવિષેનામત તો જરૂર ઘર્મને આગળ કરે એ સહજ છે. એ નિષ્પાપ સામાયિહાર્યસિદ્ધયર્થ વચપરમેષ્ટિમરણ-શ્રીગૌતમારિ પ્રવૃત્તિ છે. એને વિષક્રિયા ન કહેવાય. ઘન-કમાઈ -નામપ્રહU- પિત્તદસ્તુશ્રીવાદુપયોજિત્વાદ્રિ અર્થે પરદેશ જવા નીકળવું છે તો સારી રીતે ભગવાનની વર્તä ઘર્મપ્રાધાન્ચન સર્વત્ર સાફ7માવતુ !'' પૂજા-ભકિત વગેરે ધર્મ કરીને નીકળવાના દ્રષ્ટાંત
અર્થ: “જથ્થાબંધ (અથવા અનેકની શાસ્ત્રોમાં ભર્યા પડયા છે ! શું આ બધાંએ વિષક્રિયા ભાગીદારીમાં) ખરીદ-વેચાણનો પ્રારંભ કરતા પૂર્વે કરી? કે ત્યાં મોક્ષ માટે જ ધર્મ કર્યો? નિર્વિઘ્નપણે ઇષ્ટલાભ-કાર્ય સિદ્ધિ થાય એ માટે પાંચ સુલસા મહાશ્રાવિકાએ જોયું કે “પતિ પત્ર પરમેષ્ઠિ ભગવંતોનું સ્મરણ કરવું, શ્રી ગૌતમસ્વામી વિના ચિંતાગ્રસ્ત રહે છે, ને પતિને ઘણું સમજાવવા ભગવાનનું નામ લેવું, લાભમાંથી અમુક હિસ્સો છતાં એમની ચિંતા મટતી નથી. તેથી હવે પુત્ર થાય દેવ-ગુરુને ઉપયોગી બને એવું કરવાનો સંકલ્પ વગેરે તો જ ચિંતા માટે એવી છે તો હું પુત્ર માટે શા સારુ મેલા કરવું. કારણ કે સઘળે ઠેકાણે સફળતા ધર્મને પ્રધાન દેવદેવી વગેરેમાં ફાંફાં મારું? હું ધર્મ જ વધારું, કેમ કે કરવાથી મળે છે.”
ધર્મ પિતા છે, માતા છે, બંધુ છે, સર્વદાતા છે” એમ આનાથી સ્પષ્ટ ફલિત થાય છે કે સંસારમાં વિચારી એણે જીવનમાં ધર્મ વધાર્યો. અહીં સ્પષ્ટ છે કે ફસેલા શ્રાવકોએ પોતાની આજીવિકામાં સફળ થવા એણે અત્યારે ધર્મ વધાર્યો એ મોક્ષના જ હેતુથી નહીં માટે ધર્મને આગળ કરીને પંચપરમેષ્ઠી ભગવંતો પણ પુત્ર-પ્રાપ્તિ અર્થે; તો શું એણે વિષક્રિયા કરી ? આદિનું સ્મરણ કરે તે શાસ્ત્રકાર ભગવંતને ઇષ્ટ છે. મિથ્યાત્વ પોપ્યું? શું એવી દુર્ગતિ ઉપાર્જી? શું ભવના
કારણ કે, જેને મોક્ષ પ્રત્યે દ્વેષ નથી, કે જે ફેરા વધાર્યા ? ના, મોક્ષાર્થી જીવ જીવન-પ્રસંગોમાં મોક્ષની શ્રદ્ધાવાળા છે. એટલે જ જેમને દેવાધિદેવ ધર્મને પ્રદાન કરે, ધર્મને આગળ કરે, એ એના અરિહંત પ્રભુ પર અને એમના અચિંત્ય પ્રભાવ પર દિલની, ધર્મશ્રદ્ધાની, અરિહંત શ્રદ્ધાની વડાઇ છે. શ્રદ્ધા છે. એ માનનારા હોય છે કે, “જિનભકતે જે માનતુંગસૂરિજીનું પારખું કરવા રાજાએ નવિ થયું રે, તે બીજાથી નવિ થાય રે એટલે હવે એમને ૪૪ બેડીઓ પહેરાવી. ઓરડામાં પૂર્યા. જીવનમાં નાના મોટા પ્રસંગમાં વીતરાગ પ્રભુને જ એમણે એ બેડીઓ તોડવાના ઉદ્દેશથી ત્યાં નવીન જ આગળ કરે છે. દા.ત. સવારે જાગ્યા તો પહેલું સ્મરણ અરિહંતની ભકિતભર્યું ભકતામરસ્તોત્ર રચ્યું અને નમો અરિહંતાણં'નું. પહેલું કાર્ય શવ્યાની બહાર બેડીઓ તુટી ગઈ ! નીકળી ૫-૭ નવકાર ઉચ્ચારણ દ્વારા પંચ પરમેષ્ઠિને મનોરમા સતીએ પતિ સુદર્શન શેઠ પર ચડેલું નમસ્કાર કરવાનું. કેમ વારું?
ખોટું કલંક ઉતારવા અને શૂળીની સજા રદ કરાવવા જ
For Private and Personal Use Only
