________________
પ્રથમ મિત્રા દૃષ્ટિ અહિંસા, સત્ય, અચૌર્ય, બ્રહ્મચર્ય અને અપરિગ્રહ એ પાંચ યમ કહેવાય છે. આ પાંચ યમો દેશ કાળ વગેરેની મર્યાદાથી મુક્ત સર્વમાન્ય છે, અર્થાત્ સર્વ મનુષ્યો યથાશક્તિ તેને પાળવામાં ઘર્મ સમજે છે. આ પ્રથમ દ્રષ્ટિમાં તે પાંચ યમ વ્રતરૂપે ગ્રહણ કરાય છે. તે આ દૃષ્ટિનું “યમ” નામનું અંગ છે.
આ દ્રષ્ટિવાળાને ખેદ નામનો દોષ દૂર થાય છે અને અદ્વેષ નામનો ગુણ પ્રગટ થાય છે. તેથી ઘર્મના કાર્યમાં ખેદ અથવા થાક લાગતો નથી. આજ્ઞા અનુસાર શુભ ક્રિયા કરવામાં ઉત્સાહ હોય છે. સારા કાર્યમાં પ્રીતિ થાય અને ખોટા માર્ગ પ્રત્યે ઉપેક્ષા હોવાથી કોઈ પ્રત્યે દ્વેષ થતો નથી. એમ આ દ્રષ્ટિવાળો જીવ અદ્વેષ ગુણવડે શોભે છે. અનાદિ કાળથી ઓઘદ્રષ્ટિમાં વર્તતાં જીવને સંસાર અને સંસારનાં કારણોમાં પ્રીતિ હોય છે
ત્યાં સુધી મોક્ષ અને મોક્ષનાં કારણો પ્રત્યે જાણે અજાણે દ્વેષ રહ્યા કરે છે તે યોગની આ પહેલી ભૂમિકામાં દૂર થાય છે. કહ્યું છે કે –
સંભવ દેવ તે દુર સેવો સવે રે, લહી પ્રભુસેવન ભેદ; સેવન કારણ પહેલી ભૂમિકા રે, અભય અદ્વેષ અખેદ.”
- શ્રી આનંદઘનજી યોગનાં બીજ બહાં ગ્રહે, જિનવર શુદ્ધ પ્રણામો રે; ભાવાચારજ સેવના, ભવ ઉદ્વેગ સુઠામો રે.
વીર જિનેસર દેશના. ૮ આ દ્રષ્ટિમાં જીવ યોગનાં બીજ અથવા સમકિત પ્રાપ્ત થવાનાં કારણો પ્રાપ્ત કરતો રહે છે. આ દ્રષ્ટિમાં આવ્યા પહેલાં
