________________
~ ર૯
ચોથી દીમા દૃષ્ટિ એવું અવેદ્યસંવેદ્ય પદ હોય છે. અવેદ્યસંવેદ્યમાં સૂક્ષ્મબોઘ ન હોવાથી સત્ય વસ્તુની ઝાંખી થતી નથી. પાણીમાં પક્ષીનો પડછાયો જોઈ તેને સાચું પક્ષી જાણી પકડવા જાય એવી ભ્રાંતિવાળું અદ્યપદ છે. તે ભ્રાંતિને કારણે જીવને પોતાના દોષ દેખાતા નથી. સંસારમાં દુઃખ સર્વત્ર દેખાવા છતાં વૈરાગ્ય આવતો નથી અને પાપમાં પ્રવૃત્તિ થાય છે. - સ્ત્રી, વસ્ત્રા, ગંઘ, આહારાદિ સંસારનાં સુખો ઝાંઝવાના નીર જેવાં છતાં તેને સાચાં માને છે અને તે મેળવવા આસક્તિ પૂર્વક પ્રવર્તે છે એવા ભવાભિનંદી જીવને આ અવેદ્ય પદ વજ જેવું દુર્ભેદ્ય હોય છે. અનાદિની વાસના હોવાથી તેને છેદવા જતાં જીવ ગળિયા બળદ જેવો થઈ જાય છે. ગ્રંથિભેદ થવાનો વખત આવે ત્યાં દોષમાં લપટાઈ જાય. તેથી ત્યાં સત્પષનો આઘાર જરૂરનો છે. તે ભવાભિનંદીનાં લક્ષણ કહે છે – લોભી કૃપણ દયામણોજી, માયી મચ્છર ઠાણ; ભવાભિનંદી ભય ભયજી, અફલ આરંભ અયાણ.
મન- ૯ લોભી, જે હોય તેથી વઘારે મેળવવાની ઇચ્છા રાખે કે લાભથી રાજી થાય; કૃપણ, ઘણું હોય છતાં વાપરી શકે નહી; દયામણો, મારી પાસે નથી એમ ચિંતા કર્યા કરે, કે અકલ્યાણની કલ્પના કર્યા કરે; માયી, પ્રપંચ કરે; મત્સર, પરના ભલામાં રાજી નહીં, અદેખો. સંસારમાં અત્યંત આસક્તિ હોવાથી, સંસારની વસ્તુઓના ત્યાગથી ભય પામે, એવા ભવાભિનંદીનાં શુભ કાર્યો પણ કીર્તિ કે પુણ્યબંઘ અર્થે જ હોય છે, તેથી તેને
