________________
આઠ દૃષ્ટિની સક્ઝાય ગ્રહણ કરવી તથા અપૂર્વભાવે આરાઘવી તે અવંચક યોગ છે. તેવાં ગુરુનાં લક્ષણ આત્મસિદ્ધિમાં કહ્યાં છે :
આત્મજ્ઞાન, સમદર્શિતા, વિચરે ઉદય પ્રયોગ;
અપૂર્વ વાણી પરમકૃત, સદ્ગુરુ લક્ષણ યોગ્ય.૧૦ આવા જ્ઞાની ગુરુનું શરણ ગ્રહણ કરવું, અંતરમાં તેમને ઘારણ કરવા અને તેમની આજ્ઞાએ મોક્ષમાર્ગની આરાઘના કરવી તે અવંચકયોગ છે. તેથી પછી અવંચક ક્રિયા વચન અને કાયાથી વિનયાદિ કરવાં, અને અવંચક ફલ=મોક્ષને અવિરોઘક પુણ્ય બંઘાવું, એ બે સહેજે થાય છે. એમ ત્રિવિઘ અવંચક થવાથી મન વચન કાયાની વિસંવાદિતા ટળે છે અને આત્માને સમાધિનું કારણ થાય છે. કુલયોગી ને પ્રવૃત્તચક્રને, શ્રવણ શુદ્ધિ પક્ષપાતજી; યોગદ્રષ્ટિ ગ્રંથ હિત હોવે, તેણે કહી એ વાતજી; શુદ્ધ ભાવ ને સુની કિરિયા, બહુમાં અંતર કેતોજી; જલહલતો સુરજ ને ખજુઓ, તાસ તેજમાં તેતોજી. ૬
ઉપર કહ્યા તે કુલયોગી ને પ્રવૃત્તચક્રોગીને ગ્રંથિભેદ થયો હોય છે તેથી સમકિત થયા પછી શું કરવું તે જાણવાની તીવ્ર જિજ્ઞાસા હોય છે. ગ્રંથિભેદ થયો હોય તો પણ પછી આગળ કેમ વઘવું તે જાણવામાં આવતું નથી. એવા સત્કૃતનો પણ વિરહ હોય છે. સાચ જાણવામાં આવે એ પણ આ કાળમાં દુર્લભ છે. મુમુક્ષુને સમ્યક્દર્શનની વાતો જેમાં હોય તે શાસ્ત્ર આગમરૂપ જ છે. વળી ભગવાનના વચનો આમાં સંગ્રહ થતાં થતાં આવ્યાં છે
