________________
જ્યારે જ્યારે ગ્રામ નગર અને રાષ્ટ્રમાં આપત્તિ આવી ત્યારે તે આપત્તિ મીટાવવા હેમચંદ્રાચાર્ય, હિરવિજયસુરી જેવા અનેક પ્રબુધ્ધ કરૂણાના કરનારા જૈનાચાર્યોએ લબ્ધિ પ્રયોગ કરી રાષ્ટ્રની પ્રજાની આપત્તિ દૂર કરવાનો સમ્યક પુરુષાર્થ કર્યો. ભદ્રબાહુસ્વામીજી રચિત “ઉવસગ્ગહર સ્તોત્ર'ના જય ધ્વનિના પ્રભાવે રાજ્યમાંથી સરકી જેવો રોગ દૂર થયો હતો.
ચારિત્ર્યપાલન અને સાધનાના પરિપાક રૂપે પ્રાપ્ત થયેલી આ લબ્ધિનો પ્રયોગ સંતો સ્વાર્થ, સ્વસુખ-સગવડ, પ્રસિધ્ધિ કે ચમત્કાર માટે કદી કરતાં નથી. સંઘ કે રાષ્ટ્ર પર આવેલી આપત્તિ નિવારવા છેલ્લા શસ્ત્ર રૂપે જ કરે છે આ દ્વારા સંતોના લબ્ધિ પ્રયોગનું દિશા દર્શન થાય છે.
રાજ્ય અને કેન્દ્રીય કરવેરા ભરવામાં જૈનો અગ્રેસર છે. જૈનોના અપરિગ્રહ અને ત્યાગભાવનાનો સિધ્ધાંત ભારતીય સંસ્કૃતિની દાનભાવનાને પુષ્ટ કરે છે જેથી દેશની કેટલીય સામાજિક શૈક્ષણિક ધાર્મિક તબીબી (મેડીકલ) સંસ્થાઓમાં જૈનોનું મોટું યોગદાન છે. હોસ્પીટલ્સ, સ્કૂલો, ટાઉન હોલ, ધર્મશાળા, વિ. ની સ્થાપના કરવામાં જેનોએ પોતાના દાનનો પ્રવાહ સતત વહાવ્યો છે. પ્રાંત ભાષા અને ધર્મના ભેદભાવ વિના સમગ્ર દેશમાં દરેક ક્ષેત્રમાં જેનોની મોટી સખાવતો છે.
સહઅસ્તિત્વનો સિધ્ધાંત જૈન ધર્મનો પાયો છે. “જીવો અને જીવવા દો' અહિંસા કરૂણા અને દયા ધર્મનો અવિભાજ્ય અંગ રૂપે સ્વીકાર થયો છે. જૈન ધર્મમાં ગાયો અને ગૌવંશની જાળવણીને પ્રથમથી જ મહત્ત્વ અપાયું છે. ભગવાન મહાવીરના શ્રાવકો આનંદ, કામદેવ, ચૂલની પિતા, ચૂલણી શતક, કુંડ કોલિક, સુરાદેવ, મહાશતક વિગેરે પાસે મોટી સંખ્યામાં ગોકુલો હતા. ગોરક્ષા માટે અનેક જૈન ધર્મી રાજાઓ, નગરશેઠ અને અનેક જૈનાચાર્યોનું યોંગદાન ઈતિહાસમાં સુવર્ણ અક્ષરે અંકિત છે. શાકાહારની તરફેણ કરતો જૈનધર્મ રાષ્ટ્રના પશુધનના રક્ષણ અને સંવર્ધનમાં સતત સહાયક બને છે. મોટા ભાગની જીવદયા સંસ્થાઓ, પાંજરાપોળ કે ગૌશાળા જૈનોના આર્થિક અનુદાનથી નભે છે.
૨૧
|