________________
વિશ્વચેતનાના વણઝારા આંતરસમૃદ્ધિથી છલકતા આચાર્ય તુલસી : એક દર્શન
શ્રમણસંસ્કૃતિને અધ્યાત્મની અપૂર્વ સંપત્તિ વારસામાં મળી છે. આ સંસ્કૃતિની સમૃદ્ધિનું સંવર્ધન કરનાર માનવીય એકતાના સૂત્રધાર અણુવ્રત અનુશાસ્તા આચાર્ય તુલસી શ્રમણ સંતપરંપરાના એક તેજસ્વી મહાપુરુષ હતાં.
સાધુજીવનની સમાચારી પ્રમાણે જૈનમુનિઓએ પાળવાના નિયમોને પંચ મહાવ્રત કહેવામાં આવે છે. જે ધણાં જ કઠિન હોય છે. શ્રાવકોની આચારસંહિતા પ્રમાણે, શ્રાવકોએ પાળવાનાં વ્રતોને અણુવ્રત કહે છે જે અપેક્ષાએ સરળ હોય છે. અણુવ્રત આંદોલન દ્વારા આચાર્યશ્રીએ શ્રાવકાચારના પ્રચારનું પાયાનું કાર્ય કર્યું.
સંપ્રદાય, ભાષા, પ્રાંત કે વર્ગના ભેદભાવ વિના માનવના ચરિત્ર ઘડતરના વિકાસ માટે અણુવ્રત (નાના નિયમ)ના આચરણની સમજના કાર્યક્રમથી સમાજનો પ્રત્યેક વર્ગ પ્રભાવિત થયો.
આચાર્યશ્રીએ અણુવ્રત પરિવારને વિશિષ્ટ જૈન જીવનશૈલીથી પરિચિત કર્યા.
અહીં કુરૂઢિના ત્યાગની સાથે વ્યસનમુક્તિની વાત હતી.
સાંપ્રદાયિકતાથી પર તેઓશ્રીના સ્વતંત્ર ઉપદેશનો પ્રભાવ લોકમાનસ પર પડ્યો.
તેમણે બીજા પર આક્ષેપ કર્યા વિના રચનાત્મક નીતિથી વર્તન કરી પોતાની માન્યતાનું પ્રતિપાદન કરવા અને પરમ સહિષ્ણુ બનવા કહ્યું. સર્વધર્મસમભાવ સાથે ધર્મના મૌલિક તત્ત્વો અહિંસા, સત્ય, અચૌર્ય, બ્રહ્મચર્ય અને પરિગ્રહને જીવન વ્યાપી બનાવવાના સામૂહિક પ્રયત્નોની હિમાયત કરી.
અધ્યાત્મ આભા
૧૮
