________________
આત્મસ્થિરતામાં નિમગ્ન ભગવાન મહાવીરનો આત્મા અષાઢ સુદ છઠ્ઠની રાત્રિએ દેવલોકથી ચ્યવી, બ્રાહ્મણ નગરના ઋષભત બ્રાહ્મણની પત્ની દેવાનંદાની કુક્ષિમાં આવ્યો પ્રભુનો ગર્ભકાળ સાડાબાસી રાત્રિનો થયો અને દેવાનંદાની કુક્ષિમાંથી પ્રભુ મહાવીરના આત્માને લઈ ત્રિશલાદેવીની કુક્ષિમાં મૂક્યો અને ત્રિશલાદેવીની કુખે પુત્રીરૂપે જે ગર્ભ હતો તેને દેવનંદાની કૂખે મુક્યો આમ, હિરણ્યગમૈષી દેવતાએ બન્ને માતાઓને અવસ્થાપિની નિદ્રા મૂકી ગર્ભનું હરણ કરી લીધું.
આ સમયે દેવાનંદાને સ્વપ્ન આવ્યું કે તેના બહુમૂલ્ય રત્નનો દાબડો ચોરાઈ રહ્યો છે. પૂર્વભવમાં ત્રિશલા અને દેવાનંદા દેરાણી જેઠાણી હતા. દેવાનંદાએ ઈર્ષાવશ ત્રિશલાનો રત્નનો દાબડો ચોરી લીધો હતો. આ કર્મોદયના ફળસ્વરૂપે રત્ન જેવા દીકરાનું ગર્ભમાંથી સંહરણ થયું અને તીર્થકરની માતા બનવાનું સૌભાગ્ય ગયું.
આ ઘટનાને દંતકથા રૂપે ન લેતા તેને કર્મવિજ્ઞાન અને આધુનિક તબીબી વિજ્ઞાનને સંદર્ભે તપાસવા જેવી છે. ટેસ્ટ ટ્યુબ બેબી દ્વારા ગર્ભમાંના બાળકનો વિકાસ આ વાતને પુષ્ટિ આપે છે.
પાછલી રાત્રિએ ત્રિશલારાણીએ તેજસ્વી ચૌદ સ્વપ્નો જોયાં. ઊંઘમાંથી જાગીને મંદગતિથી ત્રિશલારાણી સિદ્ધાર્થ રાજાનાશયન ભવનમાં ગયા એ વાત પતિ પત્નીના સદાચારમય મર્યાદાશીલ જીવનની સાબિતી આપે છે. રાજાને અભિવાદન કરી સ્નેહથી સ્વપ્નની વાત કરી. એ વાત પ્રસન્નદામ્પત્ય જીવનમાં મધુરતા અને વિવેક અભિપ્રેત છે તેનું દર્શન કરાવે છે.
સિદ્ધાર્થ પુરુષ હતા તેમણે કહ્યું દેવી આજે તમે રત્નકુક્ષિ બની ગયા. તમારી કૂખે કોઈ મહાન આત્મા આવ્યો છે. વધુ નથી જાણતો પણ આ ચોવીશીના પરમ અને ચરમ તીર્થંકર પ્રગટ થવાનો સમય પાકી ગયો છે. બની શકે કે એ મહાન આત્મા તમારે ઉદરે આવ્યો હોય ! ભાવિ તીર્થકરની માતાને મારા પ્રણામ હો !
સ્ત્રીદાક્ષિણ્ય અને સ્ત્રી સન્માનની ભાવનાને ચરિતાર્થ કરતો આ સંવાદ છે.
અધ્યાત્મ આભા =
૧ ૧૦૮
૧૦૮