________________
એક બાજુ ચૈતન્ય; બીજી બાજુ જડતત્વ. આત્મતત્ત્વ ભણી જવું છે. પરમાં – વસ્ત્રાદિમાં ઉપયોગને જવા દેવો નથી.
આ પૃષ્ઠભૂ પર મઝાનું સાધનાસૂત્ર : જ્ઞાનદશા જે આકરી, તેહ ચરણ વિચારો; નિર્વિકલ્પ ઉપયોગમાં, નહિ કર્મનો ચારો..૩/૩
જ્ઞાનદશાની, જ્ઞાતાભાવ આદિની તીક્ષ્ણતા તે ચારિત્ર એમ કડીનું પૂર્વાર્ધ કહે છે.
પરભાવમાં ન જવું, સ્વ ભણી ઉપયોગને રાખવો; એટલે જ્ઞાતાભાવ. જ્ઞાતાભાવની વિશેષતા એ છે કે અહીં ઉપયોગી પરમાં જવાય છે; પરંતુ નિર્લેપ ભાવે. રાગાદિનો લેપ ઓછો થાય તેવી સાવધાની અહીં હોય છે. -
પહેલાં સાધક જાણતો; પરંતુ જોયોમાં (જાણવાયોગ્ય પદાર્થો વ્યક્તિઓમાં) ગમા અને અણગમાને ઊભો થતો તે રોકી ન શકતો.
હવે જોયોમાં સરાય છે; પણ નિર્લેપ ભાવે...
છતાં, ચોથા ગુણસ્થાનકનો જે જ્ઞાતાભાવ હશે તેમાં એટલી નિર્લેપતા ન સંભવી શકે; જેવી આગળના ગુણસ્થાનકોમાં હોય છે.
ઉદાસીનભાવને જેમ જેમ જ્ઞાતાભાવમાં ઉમેરવામાં આવે તેમ જ્ઞાતાભાવ – જ્ઞાનદશા તીક્ષ્ણ બને.
સ્વાનુભૂતિની પગથારે ટ ૧૬
