________________
આપણી એક એક ક્ષણની કિંમત પ્રભુને છે. હું આ સૂત્રખંડનો મુક્ત અનુવાદ આ રીતે કરું છું : “પ્રભુ કહે છે : બેટા ! તું મને એક ક્ષણ આપીશ ?” આપણે તો ઓવારી જઈએ. પ્રભુએ તો બધું જ મને આપ્યું છે. એ પ્રભુ એક ક્ષણ માગી રહ્યા છે... આપણે કહીએ : પ્રભુ આપી.
પણ, આચારાંગજીમાં પ્રભુ ગુરુ તરીકે ઉપસ્થિત થયા છે. અને એથી તેઓ કહેશે : વાહ ! તું બહુ ડાહ્યો દીકરો. મેં માગ્યું ને તે તરત આપી દીધું. પરંતુ, મને આપે તે ક્ષણ ગંદી-ગોબરી હોય તો નહિ ચાલે હો ! એ જોઈએ શુદ્ધ.
ચાલો, આપણે આ નાનકડી સાધનાને પ્રાયોગિક રૂપે અમલમાં લાવીએ. એક ક્ષણ. એક મિનિટ. એ શુભ હોય કે શુદ્ધ; અખંડ હોવી જોઈએ. શુભની ક્ષણ હોય તો શુભનું સાતત્ય જોઈએ. ૬૦ સેકન્ડ સુધી – સ્વાધ્યાય કરતાં, ભક્તિ કરતાં કે જપ કરતાં વિકલ્પ ન ઊઠવો જોઈએ. શુભની ધારા, અહોભાવનો લય અખંડ ચાલે તેવું થવું જોઈએ.
અહીં વિચારથી વિકલ્પને છુટો પાડી શકાય. સામાન્ય વિચાર; જેને રાગ, દ્વેષ જોડે સંબદ્ધતા નથી; તે વિચાર. જે વિચારનાં મૂળિયાં રાગ, દ્વેષ સાથે સંકળાયેલ હોય તે વિકલ્પ.
ધારો કે એક સાધક જાપ કરી રહ્યો છે. એક વ્યક્તિ એના ખંડમાં પ્રવેશે છે; અજાણી વ્યક્તિ છે; અને તેથી સાધકને સવાલ થાય છે કે કોણ છે આ ? આ વિચાર છે. પણ એ પરિચિત વ્યક્તિ હોય અને એને દેખતાં જ ગમો કે અણગમો મનમાં ઊભરી આવે તો...? તો એ વિકલ્પ.
સ્વાનુભૂતિની પગથારે આ ૧૩૫
