________________
સાધનામાર્ગ પર ચાલી રહ્યા છીએ એવું આપણને લાગે છે. આપણે આપણી જાતને એક પ્રશ્ન પૂછી શકીએ કે આ ચાલવાનું લક્ષ્યબિન્દુ સાથે સંકળાયેલું છે કે કેમ.
રાગ, દ્વેષ અને અહંકારનો સંપૂર્ણ ક્ષય એ આપણું લક્ષ્ય હોય ત્યારે જેમ જેમ સાધનામાર્ગે ચલાય છે તેમ રાગ, દ્વેષ, અહંકાર શિથિલ થતાં અનુભવાય છે ?
જવાબ નકારમાં મળે તો આત્મપ્રેક્ષણ થવું જોઈએ. સદ્ગુરુના સાંનિધ્યમાં દોડી જવાવું જોઈએ.
‘નિશ્ચયદષ્ટિ હૃદયે ધરીજી, પાળે જે વ્યવહાર.’
આ સાધનાસૂત્ર પર બહુ જ મઝાનું ભાષ્ય પૂજ્યપાદ, મહર્ષિ, પંન્યાસપ્રવર શ્રી ભદ્રંકરવિજયજી મહારાજ સાહેબે આપ્યું છે.(૩)
તેઓશ્રીજીના કથનનો સાર : આત્મતત્ત્વ પર નિશ્ચયદૃષ્ટિએ સાધક વિભાવન કરે છે ત્યારે તે સંવેદે છે કે હું એક, અખંડ, જ્ઞાયક, ચિત્, ચૈતન્યમૂર્તિ છું. આ બોધ છે અહંકારથી રહિત શુદ્ધ ‘હું'નો બોધ. જ્યાં સુધી સાધક આવા શુદ્ધ ‘હું'નો બોધ નથી કરતો, ત્યાં સુધી તે નિશ્ચયથી મિથ્યાદૃષ્ટિ છે.
વ્યવહાર નયને ન સ્વીકારવાથી તીર્થનો વિચ્છેદ થાય છે. વ્યવહાર નયનું બીજ ‘પરસ્પરોપગ્રહો નીવાનામ્' સૂત્ર છે. ઉપકારી તો ઉપકારી
(૩) આત્મઉત્થાનનો પાયો, પૃ. ૩૦૭-૧૧
સ્વાનુભૂતિની પગથારે ૭ ૫૭
