________________
૪
એશિયાનું કલંક . હજાર વરસે થયાં ચાલત, પણ એમાં જાપાનની નજરે ઘણા દે હતા. કેરીઆમાં રેલવે હતી, પણ એની સુવ્યવસ્થા કરનારા જાપાની અમલદારે નહોતા. કેરીઆમાં સોનાની ખાણે હતી.
એ બલશાળી જાપાને આ નાનકડી સ્વતંત્ર પ્રજાને શી રીતે, ને કેટલી કેટલી પાશવ શક્તિથી પિતાને સ્વાધીન કરી આખરે ઠેકાણે આણી તેને ટુંકે ઇતિહાસ તપાસીએ. સીતેર જ વરસનો કે એ ઈતિહાસ છે.
૨૬ પ્રભાતનું શાંતિસ્થાન
નની કમર પર લટકતી કેઈ તલવાર જેવી આ દેવ
ભૂમિ ચીનની પૂર્વમાં ને દક્ષિણમાં શેભી રહી છે. એની ત્રણ બાજુએ સમુદ્ર ઘૂઘવે છે, અને દક્ષિણે તથા પશ્ચિમે દસ હજાર નહાની નહાના ટાપુઓ ટોળે વળીને બેઠા છે. બરફના મુગટ માથે મેલીને જળદેવતાના સેંકડે કુમારે કેમ જાણે પ્રકાશમાં રમવા નીકળ્યા હોય અને પૃથ્વી પરની એકાદ રમણીને પગ આગળ ઘેરે વળી કુતૂહલની નજરે નિહાળી રહ્યા હોય, એવો રમ્ય દેખાવ કરીઆના કિનારા પર ખડે થાય છે. એની ઉત્તરે મંચૂરીઆ અને સાબીરીઆ છે પૂર્વમાં જાપાની સમુદ્ર ને એ સમુદ્રને સામે તીરે જાપાન પડયો છે. એનું ક્ષેત્રફળ ૯૦ હજાર ચોરસ મૈલ છે. ઉત્તરથી દક્ષિણ સુધી એ આખા મુલક ઉપર અનેક લ્હાના મોટા ડુંગરા વેરાએલા છે. રત્ન-કણિકા સમી એની સુંદર શિખરમાલા કાળજાના શિલ્પ સ્થાપત્ય શોભતા બૌદ્ધ વિહાર થકી આજ પણ ભરપૂર પડેલી છે. આજ ફક્ત કારીઆનાં મનુષ્યો જ નહિ પણ ચીન અને જાપાનના નિવાસીઓ પણ એ પ્રદેશની ભવ્યતા ઉપર મોહી પડેલા છે. દસ હજાર ગિરિશિખરેથી છવાએલે એ દેશ તોફાને ચડેલા એકાદ સમુદ્ર જેવો જણાય છે. આખા મુલકમાં કયાંક કયાંક ગીચ ઝાડીઓ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com