________________
૩૨
એશિયાનું કલંક ઈટોએ જાપાની લશ્કરને સાદ કર્યો. શેરીઓમાં તે મંડાઈ. સરકારી અદાલતનીને રાજમહેલની પાસ જાપાની સંગીને ઝબુકી, ઉઠયાં. રાજાને યાદ આવી ૧૮૯૫ની પેલી ભયાનક રાત્રિ, જે રાત્રિના અંધકારમાં જાપાને કેરીઆની બહાદુર રાણીનું લેહી રેડેલું. રાજા તેમજ પ્રધાનનાં કાળજા ફફડી ઉઠયાં.
જાપાની તપો બંદુકથી ઘેરાએલા એ મહેલની અંદર રાત્રિએ પ્રધાનમંડળ મળ્યું. જાપાની તલવારોના ખણખણાટ પ્રધાનોની બેઠકમાં સંભળાતા હતા. ત્યાં તે જાપાની સેનાપતિની સાથે ઈટ આવી પહોંચ્યો. એણે રાજાજીની સાથે એકાંત મુલાકાતની માગણી કરી. જવાબ મળ્યો કે “નહિ બને. મારા પ્રધાનને મળે.”
પ્રધાનમંડળની સાથે ઇટોને ફરી રકઝક ચાલી. કેપ કરીને જાપાની હાકેમ બોલ્યો કે “કબૂલ કરીને ખીસાં ભરી લ્યો, નહિ તે ના પાડીને ડેકા નમાવો.”
જાપાની સેનાધિપતિએ તલવાર ખેંચી. કેરીઆને બહાદુર મુખ્ય પ્રધાન બોલ્યો કે “સુખેથી, હિમ્મત હોય તે માથાં ઉડાવી છે.”
“જેવું છે” એમ બોલીને સેનાધિપતિ, વડા પ્રધાનને હાથ ઝાલી, બીજા ખંડમાં ઘસડી ગયે. એનો જાન લેવાની તૈયારી કરી. માકવસ છે. પણ તેની પાછળ ગયો અને ફોસલાવવા લાગ્યો :
રાજા પોતે તને સહી કરવાની આજ્ઞા કરે છે તો યે નહિ માન ?'
ના, ના.” પ્રધાને ઉત્તર દીધે;” ખુદ ખુદા ફરમાવે તે પણ સહી નહિ કરું.” - એ રકઝક ચાલતી હતી તે સમયે પ્રધાન–ગૃહમાં બેઠેલા પ્રધાને વિચારે છે કે “ક્યાં ગયો એ આપણે સરદાર, જેણે આપણને મૃત્યુ પર્યત પણ અડગ રહેવા ઉશ્કેરેલા ?” પળ પછી પળ વિતવા લાગી, પણ એ ગએલો તે પાછો વળ્યો નહિ. ત્યાં તે કાને શબ્દો પડયા કે “એને તો હણી નાખ્યો.” જાપાનીઓ ત્રાડ મારવા લાગ્યા. બધી સભ્યતા છોડીને મેતનો ડર બતાવવા લાગ્યા.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com