________________
૧૦૪
એશિયાનું કલંક કેરીઆ અત્યારે સ્વાતંત્ર્યને લાયક છે કે નહિ, આંતરરાષ્ટ્રીય સબંધની દષ્ટિએ જોતાં જાપાન અત્યારે કેરીઆને મુક્ત કરી શકે કે નહિ, એ સવાલે વિચારવાની કારીઆ ના પાડે છે. હવે તો એ સવાલ સમજણને નથી, દારૂણ દર્દનો છે, ઉંડા ધિક્કારનો છે, સેંકડો વર્ષોના કારી ઝખે છે. કારીઆનું સંતાન ખીજ નથી બતાવતું, આંખો રાતી નથી કરતું, બહુ ઓછું બોલે છે, પણ એના હૈયાની જ્વાળા ચુપચાપ ભડભડી રહી છે.
છતાં કેરીઆ ક્રોધાંધ બનીને ભાન ભૂલ્યું નથી. દુનિયાની નજરે કારીઆ પાગલ બનીને ચુપચાપ પડેલું દેખાય છે, પણ એ દેશના ઉંડાણમાં વ્યવસ્થિતપણે વિધવિધ ચળવળ ચાલી રહી છે. શાંગાઈ શહેરની અંદર કેરીઆની કામચલાઉ રાષ્ટ્રીય-સરકાર (Provisional Government) ની હમણાં જ બેઠક મળેલી એ કેવળ નાટકીય તમાસ નહતો. જાપાનને માલુમ છે કે દેશભરની અંદર એ રાષ્ટ્રીય રાજ્યતંત્ર ચુપચાપ ગોઠવાઈ ગયું છે તે રાજ્ય ચલાવી રહ્યું છે. પણ એની કચેરીઓ કયાં કયાં છે, એના અધિકારીઓ કેણ કેણ છે, એનાં સાધને કયાંથી ચાલ્યાં આવે છે, તેનું જરાયે ભાન જાપાની જાસુસને નથી. બીજી ભયાનક બીના પણ જાપાની સરકાર જાણે છે કે પોતાના જ જાસુસો એ ગુપ્ત રાજ્યતંત્રને મદદ કરી રહ્યા છે. પણ જાપાની સરકાર કઈ સાચા અપરાધીને નથી શોધી શકી. સેંકડે શકદારો પકડાય છે, ઉગ્ર સજા પામે છે; પણ પેલું ગુપ્ત રાજ્યતંત્ર પ્રતિદિન પ્રબલ બનતું જાય છે. એ ગુપ્ત કેરીઅન સરકાર સાંગાઇ, ઈંગ્લાંડ અને અમેરિકા સાથે પત્રવ્યવવાર ચલાવે છે. નાણાં મેળવે છે, ને મેકલે છે. “સ્વાધીનતાનું પત્ર”ની હજારો નકલો છુપી છુપી છપાઈને ઘેરઘેર પહોંચે છે, હજાર કાસદો પકડાય છે, તે યે એ ગુપ્ત–સેનાનું દળ ખૂટતું નથી. બલિકે શાળાની અંદર શિક્ષકોની સામે ને સામે સટીફીકેટ ચીરી . નાખે છે; પુરુષો “અમર રહો મા !” પોકારે છે. સોજો મુંઝાઈને સ્તબ્ધ બને છે; કારણ, કતલની કે મારપીટની કશી અસર રહી નથી.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com