________________
૧૨
એશિયાનું કલંક સ્થંભ”! હજારે કોરીઆવાસીઓનાં નાકકાન કાપીને એ સ્થંભ નીચે દાટેલાં છે. જાપાનીઓએ પિતાના જ અત્યાચારનું જે આ વિજયસ્મારક ખડું કરાવ્યું છે, તે હાસ્ય અને સદન બન્નેની લાગણીઓ એકીસાથે જન્માવે છે.
ઈ. સ. ૧૫૯૨ની સાલનો પુરાણે આ સ્મરણસ્થંભ છે. જાપાનના નામાંકિત રીજંટ હીદોશીએ એ વરસમાં ત્રણ લાખની એક સેના કેરીઆને કિનારે ઉતારી. પચાસ હજાર કેરીઅન સૈનિકે એ એની મહેમાની કરેલી. પરંતુ જાપાની સેના તો દાવાનળ સમી દેશભરમાં પથરાઈ ગઈ. એક પછી એક શહેરને એ સાફ કરતી ગઈ. આખરે ચીન કેરીઆની કુમકે પહોંચ્યું ને જાપાનીઓને નસાડયા. નાસતા નાસતા એ દુશ્મન કારીઆના મહામૂલા પ્રદેશો લુંટતા ગયા. લુંટી જવાયું નહિ તે બધાને આગ લગાડતા ગયા, કળાના અમુલ્ય નમુનાઓનો નાશ કરતા ગયા, અને આશરે ત્રીસ લાખ મનુષ્યોની કતલ કરતા ગયા, જેની અંદર ર૭ લાખ તે નિર્દોષ, નિઃશસ્ત્ર બચ્ચાં, બૈરાં અને પુરૂષો હતાં. સાત વરસ સુધીની ઝપાઝપીનું આ પરિણામ આવ્યું. એ જફામાં પટકાએલું કેરીઆ ફરીવાર કદિ પગભર થઈ શક્યું નહોતું.
કેરીઆની આ મહેમાની ચાખી ગયેલું જાપાન બીજાં ૩૦૦ વરસ સુધી ફરી ન ડોકાયું. ચીન પિતાના એ ન્હાના મિત્ર કેરીઆને પિતાની પાંખમાં લઈને બેઠેલું. જાપાનની લેલુપ આંખો તે આઘે આઘેથી પણ કોઈ તકની રાહ જોતી ટાંપીને બેઠેલી.
ઈ. સ. ૧૮૭૬ ના વરસમાં જાપાનના કેટલાક માણસો કારીઆને કિનારે ઉતર્યા. કેરીઆવાસીઓ કહે કે અમારા દેશમાં નહિ ઉતરવા દઈએ. ઝપાઝપી જામી. જાપાનીઓનાં લેહી રેડાયાં. જાપાની સરકારનો કેપ ફાટી નીકળે. એ કહે કે કાં તો લડાઈ કરે, નહિ તે અમારા વેપારને માટે ચેડાં બંદરે ખુલ્લો મૂકે. કેરીઆએ કબુલ કર્યું. તહનામાની શરતે લખાણી. અને એ શરતે કઈ હતી? એક વખતના ભોળા અને બીનવાકેફ જપાને યુરોપી રાજ્યોનાં ઘડેલાં જે મતલબી અને કુટિલ કરાર–પત્રો પર સહી કરી પિતાનાં
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
