________________
મહાપ્રજાના કેલ
૩૧
(૩) કારીઆમાં જાપાની રેસીડેન્ટો બંદરે બંદરે બેસી જશે. એની છેલ્લી કલમ એ હતી કે (૪) “કેરીઆના રાજ્યકુટુંબનું માન તેમજ સલામતી જાળવવા જાપાન ખોળાધરી આપે છે.”
રાજા તો તાજુબ જ બની ગયો. એણે જણાવ્યું કે “સજાપાનની લડાઈ વેળા અમારી સ્વતંત્રતા રક્ષવાનાં તમે વચનો આયાં છે ને ?”
ઈટએ ઉત્તર વાળ્યો કેઃ “હું તો ચિઠ્ઠીને ચાકર છું. કબુલ કરી લેશે તો બન્ને પ્રજાને લાભ થશે અને પૂર્વની શાંતિ સચવાઈ રહેશે. કૃપા કરી જલદી જવાબ આપે.”
રાજા–પ્રધાન અને પ્રજાજનેની સંમતિ વિના મહારાથી કંઈ ન કહેવાય. મારા દેશમાં પરાપૂર્વથી ચાલતે આવેલ નિયમ છે કે આવા મહાપ્રશ્નો પર વર્તમાન તેમજ માજી પ્રધાનની અને વિદ્વાનો તેમજ આમલોકેની સલાહ લેવી જોઈએ.
ઈ–બે રાજ્યોની દસ્તી તુટવાનું જોખમ હોય ત્યાં એવાં બહાનાં ન ચાલે. લેકેના વિરોધને તે પલકમાં ચાંપી દેવાય.
રાજા–હારા દેશને વિનાશ નહિ કરાવું. ઝેર ખાઈને મરીશ, પણ સહી નહિ કરું.
પાંચ કલાકની માથાફેડ પાણીમાં ગઈ. ઈટોની આંખના ખુણા લાલચોળ થયા; એ આંખોમાં જાપાની બંદુકે ને તોપે દેખાણી. રાજા ડગ્યો નહિ.
ઇટે પહેઓ પ્રધાનોની પાસે પશ્ચિમની નિશાળે બરાબર ભણેલે એ અધિકારી સમજાવે છે કે “જુઓ ભાઈઓ, પીળા રંગની એ પ્રજાઓ જે દસ્તીમાં જોડાય તે આપણે એશિયાને ગેરી પ્રજાના મોંમાંથી બચાવી શકશું. અમારે કાંઈ બીજો સ્વાર્થ નથી.”
પ્રધાનેએ ડોકાં ધુણાવ્યાં. ઈ કહે કે “નહિ કબુલે તે જાન લઈશ. માની જાશે તે ખીસાં ભરી દઈશ.” પ્રધાનો અડગ રહ્યા,
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com