________________
મહાપ્રજાના કાલ
૩૭
કાંઇ લાગે વળગે નહિ, તે આવીને કારીઆને મદદ કરે, એવી આશા જ અશૂન્ય કહેવાય.
33
એજ રીતે સમ ઈંગ્લાંડે પણ કશો વાંધા જાપાનની આ ઉધાડી અનીતિ સામે ન ઉડાવ્યા, કેમકે એને પણ ધણી ગણતરીઓ કરવાની હતી; જર્મની સામે ટક્કર ઝીલવા માટે એને ઉત્તર સમુદ્રમાં કાલા રાખવા હતા; પૂર્યાંની ભૂમિમાં પેાતાનાં વેપારવાણિજ્ય તેમજ મુલ્કા સુરક્ષિત રાખવાં હતાં; તે હિન્દુસ્થાન સામે ટાંપી એડેલા રશીઅન રીંછને આગળ વધતું અટકાવવું હતું. એ બધામાં જાપાન સાથેની સીડી મિત્રતા જરૂરની હતી. કેમકે ઇંગ્લાંડની આંગળી ઉંચી થવાની સાથે તે! એના પૂર્વના કાફલાને જાપાન દરિયાને તળાએ પહેાંચાડી દે, વેપારનાં વ્હાણા પાછાં વાળે અને રશીમન રીંછને ભારતવર્ષની લીલી ભૂમિ ઉપર છુટું મેલી દે. ઇંગ્લાંડે તા જાપાનને ઉલટું પ્રથમથી જ રાજીખુશીથી લખી આપ્યું હતું કે “ કારીઆની અંદર તમે રાજ્યદ્વારી, લશ્કરી અને આર્થિક હિત પ્રથમ દર ધરાવા છે, એ અમારે મંજુર છે.”
છઠ્ઠું રક્ષિત રાજ્ય ( Protectorate )
આ ૐ
રીતે ૧૯૦૫ ની અંદર કારીઆ સ્વતંત્ર રાજ્ય મટીને જાપાનનું રક્ષિત રાજ્ય બની ગયું, અને પહેલા રેસીડેન્ટજનરલ તરીકે માકવીસ ઇટા પાતે જ નીમાયા. ઘંટા પેાતાની સાથે જાપાન અમલદારા લઈને જ આવ્યા. એણે પેાતાનું વર્ચસ્વ સ્થાપવુ શરૂ કર્યું.
ધારાસભામાં સર્વોપરિ સત્તાધારી જાપાની રેસીડેન્ટ જનરલ ફર્યાં. એને હાથે જ બધા અધિકારીઓની નીમણુક થવાનું કર્યું" અને કાઇ પણ પરદેશીને સરકારમાં જગ્યા આપવાની મનાઇ છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com