________________
[ ૬ ] રસ લે છે કે જેથી કમળને જરાપણ ઈજા થાય નહીં, વળી તે મધુરસ્વરે મેાલીને પેાતાના ખપ જેટલા જ થોડા થોડા રસ લે છે; પરન્તુ અહીં કાળરૂપ અસતેાષી ભમરા તા પૃથ્વીરૂપ કમળમાંથી સમગ્રલેાકરૂપ રસને અનેક પ્રકારની વ્યાધિએ અને વૈદનારૂપ ક્રૂપણુ વાપરી ચૂસી લે છે, એટલે કે–ક્રૂર કાળ કોઈપણ પ્રાણીનું ભક્ષણ કર્યા વિના રહેતા નથી.
લેાકેામાં એવું કહેવાય છે કેઆ સમગ્ર પૃથ્વીને શેષનાગે પેાતાના મસ્તક ઉપર ઉપાડી રાખી છે. આવી લેાકેાક્તિથી અહી પૃથ્વીરૂપ કમળનુ શેષનાગરૂપ નાળવું કહ્યું. વળી જેમ કમળમાં કેસરા હોય છે તેમ અહી’ પૃથ્વીરૂપ કમળને પર્વતારૂપ કેસરા કહ્યા, અને દસ દિશાએ મેટાં મેટાં પાંદડાંઓને ઠેકાણે સમજવી. આવા પૃથ્વીરૂપ મેટા કમળમાંથી લેાકરૂપ રસને નિરન્તર પીતાં પણ કાળરૂપ ભમરો હજુ સુધી તૃપ્ત થતા નથી, અને તૃપ્ત થશે પણ નહીં ! માટે હે ભવ્ય પ્રાણીએ! કાળરૂપ અસતાષી ભમરાના આસ્વાદનમાં ન અવાય એવા આત્મસ્વરૂપ પામવાના સાધન માટે પ્રમાદ ત્યાગી ઉદ્યમ કરે. ૮. छायामिसेण काला, सयलजिआणं छलं गवेसंता । पासं कह विन मुंबई, ता धम्मे उज्जमं कुह ॥ ९ ॥