________________
૬િ૬૧] છે. પૈસા કેમ રળવા, કેમ વધારવા કેમ ખરચવા વિગેરે વિગેરે બાબતે તેના મન પર એટલી બેસી જાય છે કે પોતાને સર્વ ધર્મ ત્યજી દે છે, ધર્મનું નામ પણ યાદ આવતું નથી.
ધન તજી દેવામાં ત્રણ કારણે કહ્યાં. પરભવમાં ગતિ આ ભવમાં ચાલુ ભય અને ધર્મવિમુખતા. તે કરતાં ચેાથું કારણ વધારે મજબૂત છે, તે એ છે કે પેદા કરેલા પૈસા ઘણે ભાગે બીજાનાજ ઉપગમાં આવે છે. પૈસા પેદા કરનાર તે આખી જીંદગી વેઠ કરે છે, માટે વાર મૂકી જનારા પિતે સુખ ભોગવતા નથી, છોકરા હોય છે તો તે સુખ ભેગવે છે અથવા બીજા માલેક થાય છે. ખાસ કરીને કૃપણનું તેમજ થાય છે. નીતિશાસ્ત્રમાં કહે છે કે
कीटिकासंचितं धान्यं, मक्षिकासंचितं मधु ।
कृपणैः संचितं वित्तं, परैरेवोपभुज्यते ॥ કીડીએ ભેગું કરેલું અનાજ, માખીઓ સંગ્રહ કરેલું મધ અને કૃપણ પુરૂષે એકઠું કરેલું ધન, પારકા વડેજ ગવાય છે.
આ ચાર, કારણોને અંતઃકરણથી વિચાર કરે તે ધન ઉપર મેહ શું રહે? આવો વિચાર તે કરે. તમારી પાસે પાંચ દશ લાખ રૂપીઆ હોય તો તેથી મોહ પામી જશે નહિ. શાલિભદ્રને ઘેર દેવતાઈ આભૂષણાદિની દરરોજ નવાણું પેટીઓ ઉતરતી, તે પણ તેને લાગ્યું કે પિતાને માથે રાજા છે, માટે આ સંસાર અસાર છે. તો તમારા બે પાંચ લાખ તે શી ગણતરીમાં છે? તમે સામાન્ય સ્થિતિના હે તે ધનને ત્યાગ બહુ મુશ્કેલ નથી. ધનથી લાભ કાંઈ પણ નથી. કોણ જાણે કેવા અનાદિ પ્રવાહથી આ જીવ