________________
જાય છે. વળી એ પણ આથી સમજાય છે કે આપણે શત્રુ કેને કહેવા અને મિત્ર કોને કહેવા ! દરેક જીવ આ જીવના સંબંધમાં શત્રુ મિત્ર તરીકે અનંત કાલમાં અનંતવાર થઈ ગયાનો સંભવ છે. માટે આ તારા સગાઓમાં કઈ તારા નથી અને કેઈ પારકા નથી છતાં તું તારાને પારકા માને છે તે સંસારનું સ્વરૂપ, તારૂં પિતાનું સ્વરૂપ અને સામાન્ય રીતે જીવન કમ સાથે સંબંધ વિગેરે તું જાણતા નથી તેને લીધે જ છે.
આ તારે દેહ છે તે નાશવંત છે. તારા શરીરની આકૃતિ પણ નાશવંત છે. જરાવસ્થામાં તે બદલાઈ જશે અને અને રાખ થઈ જશે. આ શરીરપરને મેહ તે પારકી વસ્તુપરને મેહ છે. યૌવન ગયા પછી રૂપ રહેતું નથી, દેહ જ જરિત થાય છે, મોંમાંથી લાળ પડે છે, આંખે ઝાંખ પડે છે. શરીર ધ્રુજે છે, વાળ વેત થઈ જાય છે અને કપાળે કરચલી પડે છેઆવા શરીરપર પ્રેમ કરે, તેને પંપાળ્યા કરવું, તેની દરેક તબીયત જાળવવી. તેને ગમે તેવા અશક્ય પદાર્થોથી પોષવું
એ મૂર્ખતા છે, અજ્ઞતા છે, વરણુસ્વરૂપનું અજ્ઞાન છે. જે વસ્તુ પિતાની નથી તેને પિતાની માની તેની ખાતર કલેશ પામ અર્થ વગરને છે. શરીર કેવું નાશવંત છે અને એના પર મમત્વ રાખવાથી છેવટે ટલો ખેદ થાય છે, તે ચેાથા દેહ મમત્વ મેચન અધિકારમાં વિસ્તારમાં બતાવ્યું છે. લેકસ્થિતિ આ પ્રમાણે છે તેથી સર્વ વાતુ ઉપર સમભાવ રાખવે, સર્વ પ્રાણુઓ ઉપર સમાન રાખવું અને આત્મિક દશા ઉન્નત કરવાનું સાધ્ય નજર સમક્ષ રાખવું. આ પ્રમાણે આત્મસ્વરૂપ વિચારવાની જરૂરિયાત છેલી છે, તે આપણે જોયું.