________________
[૬૨] ઔ સરીરમાં શું છે તે વિચારવાની જરૂર.
अंगेषु येषु परिमुह्यसि कामिनीनां,
'चेतः प्रसीद विश च क्षणमंतरेषां ।
सम्यक समीक्ष्य विरमाशुचिपिंड केभ्यस्तेभ्यश्च शुच्यशुचिवस्तुविचारमिच्छत् ॥
“ હું ચિત્ત ! તું સ્ત્રીઓનાં શરીર ઉપર માહ પામે છે, પણ તું (અસ્વસ્થતા મુકીને) પ્રસન્ન થા, અને જે અગા ઉપર માહ પામે છે તે અંગેામાં પ્રવેશ કર. તું પવિત્ર અને પવિત્ર વસ્તુના વિચાર (વિવેક)ની ઇચ્છા રાખે છે તેથી ખરાખર સારી રીતે વિચાર કરીને તે અશુચિના ઢગલાથી વિરામ પામ.” વસંત તિલક
વિવેચન—આ પ્રાણી બહારના દેખાવ માત્રથી ફસાઇ જાય છે. કાં કહે છે કે તને શરીરના જે ભાગ ઉપર મેાહ થતા હાય તેની અંદર જરા ઊંડા ઉતર અને તેમાં શું છે તે વિચાર, જરા વિચાર કરીશ તે કદિ પણ મેહ થશે નહિ. રાવણ સરખા ભૂલ્યા તે આટલા વિચાર ન કરવાનું જ પરિણામ હતું અને તેમનાથ સંસાર છેાડી ચાલ્યા ગયા તે એ વિચારનુંજ પરિણામ હતુ, તેને પ્રથમથીજ સમજાઇ ગયુ` હતુ` કે સ્ત્રી સ ંબંધથીજ અનેક પ્રકારની ઉપાધિ જરુર વધશે. અનેક મહાત્માએ સંસાર છેડી જંગલમાં ચાલ્યા જાય છે તે આ ધન તેાડવા માટેજ છે. સ્ત્રીના રૂપમાં આસક્ત થયેલા મનુષ્યરૂપ અનેક પતંગીઆ મહારના મેહથી ફસાઈ સારાં કપડાં પહેરીને શે।ભીતી થયેલી પરસ્ત્રીરૂપ