________________
| [૧૮૨ નથી, કારણકે એવી સ્થિતિમાં વ્યાધિના ઓષધ તરીકે તેમાં જે ગુણ રહેલો છે તે નાશ પામે છે, અને ધારેલ પરિણામ ન નીપજાવનાર આષધ નકામું થઈ પડે છે તેમ શાસ્ત્રાભ્યાસ પણ આવા સંયોગોમાં ઉપયોગ વગરને થઈ પડે છે રસાયનનું ઉકત દષ્ટાંત તેથી બરાબર થાય છે. કહેવાની મતલબ એ છે કે શાસ્ત્રાભ્યાસ બહુ મનનપૂર્વક કરવો, તે પ્રમાણે વર્તન કરવું અને પ્રમાદ વિગેરે ગુણો હોય તેને દૂર કરવાનું સાધ્ય લક્ષમાં રાખવું. પરમ સાધ્ય તો “શિવ” (મોક્ષ) છે એ ખાસ ધ્યાનમાં રાખવું અને બુદ્ધિ તથા શકિતને આવિર્ભાવ આપવાના આવા અનુકુળ પ્રસંગે પ્રાપ્ત થયા છતાં તેને સદુપયેગ ન થાય અને દરેક શુભ કાર્યમાં પ્રમાદ થયાજ કરે એ સ્થિતિ દૂર કરવાની આવશ્યકતા સમજવી અને દૂર કરવા પરમ પુરૂષાર્થ પ્રગટ કરે.
નરક ગતિનાં દુઃખે.
दुर्गधतो यदणुतापि पुरस्य मृत्युरायूंषि सागरमितान्यनुपक्रमाणि । ક્ષરોઃ રર૪ વાગતિસમાનિતથ, दुःखावनंतगुणितौ भृशशैत्यतापौ ॥ तीव्रा व्यथाः सुरकृता विविधाश्च यत्राक्रंदारवैः सततमभ्रभृतोऽप्यमुष्मात् । किं भाविना न नरकात्कुमते बिभेषि, य मादसे क्षणसुखै विपयैः कषायी ॥ युग्मम्