________________
૧૭
[ શ્રીમદે સ્વ આત્મા પર અભુત રીતે ઘટાવેલા આ સપ્ત નયની ગહન અર્થઘટનાવાળા ઉપરોક્ત સૂત્રો પરમ આશય ગંભીર છે. આ નયસૂત્રોને ભાવાર્થ સમજાવવા માટે એક જિજ્ઞાસુ મુનિએ મને પૂછતાં, આને જે યત્કિંચિત્ સ્વલ્પ પરમાર્થ મને યથામતિ સમજાય તે મેં તેમને લખી મેક હતો. તે અત્ર પ્રસંગથી આવે છે - ] ૧. “એવંભૂત દૃષ્ટિથી ઋજુસૂત્ર સ્થિતિ કર.”
જેવા પ્રકારે શુદ્ધ નિશ્ચયથી આત્માની એવંભૂત શુદ્ધ સ્વરૂપ સ્થિતિ છે, તે દષ્ટિ લક્ષમાં રાખી ઋજુસૂત્રપણે– વર્તમાન પર્યાયમાં તથા પ્રકારે સ્થિતિ કર ! એટલે કે વત્તમાનમાં શુદ્ધ સ્વરૂપમાં વર્ત.
ઋજુત્ર દષ્ટિથી એવંભૂત સ્થિતિ કર.”
અને વર્તમાન પર્યાયની–જુસૂત્રની દ્રષ્ટિએ પણ જેવા પ્રકારે આત્માનું એવંભૂત શુદ્ધ નિશ્ચય સ્વરૂપ છે, તેવા પ્રકારે સ્થિતિ કર ! અથવા વર્તમાન વ્યવહારરૂપ આચરણની દષ્ટિએ પણ જેવું શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપ છે તેવી સ્થિતિ કર ! શુદ્ધ સ્વરૂપ થા
૨. નિગમ દષ્ટિથી એવંભૂત પ્રાપ્તિ કર.” નિગમ દષ્ટિથી એટલે કે જેવા પ્રકારે ચૈતન્યલક્ષણથી આત્મા
પ્રસિદ્ધ વ્યવહારથી વ્યવહારાય છે, તે દષ્ટિથી-લક્ષમાં રાખી એવંભૂત શુદ્ધ ચૈતન્ય સ્વરૂપે સ્થિતિ કર ! અથવા નૈગમ એટલે જેવા પ્રકારે વીતરાગ ભક્તિ, વૈરાગ્ય આદિ મેફસાધક વ્ય
