Book Title: Naypradip Naychakra Sankshesp
Author(s): Mansukhbhai Kiratchand Mehta
Publisher: Bhagwandas Mansukhbhai Mehta

View full book text
Previous | Next

Page 140
________________ શ્રી સ્યાદ્વાદ મ.–શ્રી ત૦ ભાષ્ય અનુસાર ૧૧૫ ૫. શબ્દ નય–જે કઈ શબ્દો રૂઢિને લઈને એક પદાર્થ લાગતા હોય તે બધા શબ્દોને વાગ્યાથે એક જ છે એમ ગ્રહણ કરનાર. ૬. સમભિરૂટ નયજૂદા જૂદા શબ્દોને વાચ્યાર્થ પણ જૂદા જૂદો એમ ગ્રહણ કરનાર. ૭. એવંભૂત નય–શબ્દનો જે વ્યુત્પત્તિ અર્થ થતો હોય તે જ અર્થ મુજબ જ્યારે વસ્તુ કિયા થતી હોય ત્યારે જ વસ્તુને તે નામથી બેલાવાય એવું ગ્રહણ કરનાર. શ્રી તત્વાથધિગમ ભાગ–શ્રી સિદ્ધસેન સૂરિ. ૧. નિગમ નય-નિગમમાં (શાસ્ત્રમાં) કહેલા જે શબ્દ તેને જે અર્થ તે નૈગમ; અથવા શબ્દ તથા અર્થનું જે જ્ઞાન તેને એક દેશથી અથવા સર્વ દેશથી ગ્રાહક તે નગમ. નિગમમાં રહેવાવાળો શબ્દ તથા તેનો અર્થ તે નગમ. ૨. સંગ્રહ નય–તથા એ નૈગમશબ્દાર્થોમાંથી એક વિશેષ તથા અનેક સામાન્ય અને એક દેશથી કે સર્વથી ગ્રહણ કરવામાં સમર્થ તે અર્થોનું સર્વરૂપથી કે એક દેશથી સંગ્રહણ કરનાર તે સંગ્રહ. સામાન્યના વિષયમાં કે વિશેષના વિષયમાં જે સંગૃહીતનું વચન અભિધાન તે સંગ્રહ.

Loading...

Page Navigation
1 ... 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162