Book Title: Naypradip Naychakra Sankshesp
Author(s): Mansukhbhai Kiratchand Mehta
Publisher: Bhagwandas Mansukhbhai Mehta

View full book text
Previous | Next

Page 159
________________ ૧૩૪ સંય નય વ્યાખ્યા તે નિગમ-તત્વાર્થ ભાષ્ય. (ચારે નિક્ષેપા આ નયને અભિમત છે. ) ૨. સંગ્રહ-(૧) નગમાદિથી પ્રાપ્ત થયેલ અર્થને સંગ્રહ કરનાર અધ્યવસાય એ સંગ્રહ. (૨) “ સંગહિય પિંડિચર્થી સંગઠવણું સમાસએ બિતિ.” (૩) અર્થોનું (૧) સર્વદેશે સંગ્રહ કરવું તે અથવા (૨) એક દેશે સંગ્રહ કરવું તે “સંગ્રહ.” સર્વદેશ સંગ્રાહક તે મહાસામાન્ય સંગ્રહ અથવા પરસંગ્રહ અથવા સંગૃહીત સામાન્ય સંગ્રહ; એકદેશ સંગ્રાહક તે અવાંતર સામાન્ય સંગ્રહ, અથવા અપર સંગ્રહ અથવા પિંડિત સંગ્રહ. ( અથવા સામાન્ય-વિશેષ સંહ )-તત્ત્વાર્થભાષ્ય. (આને પણ ચારે નિક્ષેપ અભિમત છે.) ૩. વ્યવહાર–(૧) લેકવ્યવહારને અનુસરતા અધ્યવસાયવિશેષ તે વ્યવહાર. (૨) “વચ્ચઈ વિણિછિથä વવહારે સવદમુત્તિ” અર્થાત સર્વ દ્રવ્યના વિનિશ્ચયાથે વહેંચણ કરે તે વ્યવહાર વિશેષ વડે કરીને સામાન્યનું નિરાકરણ, અવતરણ કરનાર તે વ્યવહાર. (૩) લૌકિક સમ, ઉપચારપ્રાય, અને વિસ્તૃતાર્થપ્રાય તે વ્યવહાર, (તસ્વાર્થભાષ્ય). (આને પણ યાર નિક્ષેપા

Loading...

Page Navigation
1 ... 157 158 159 160 161 162