Naypradip Naychakra Sankshesp

Author(s): Mansukhbhai Kiratchand Mehta
Publisher: Bhagwandas Mansukhbhai Mehta

Page 136

૧૧૧
-
-
નય અને કુનય
(૪) અશુભ વ્યવહાર-પાપયિાનું જીવમાં આરેપણ કરવું તે.
(૫) ઉપચરિત વ્યવહાર--ધન કુટુંબાદિને જીવનાં કહેવા તે.
(૬) અનુપચરિત થ૦-–દેહને જીવન કહે તે. પર્યાયાર્થિક અથવા ઉપાદાન નય –
૪. જુસૂત્રઅંતરૂપરિણામગ્રાહી. ૫. શબ્દ અંતરું પરિણામને શબ્દદ્વા કહે . ૬. સમભિરૂઢ-એક અંશ ઓછાને પૂર્ણ કહે તે.
૭. એવંભૂત=સંપૂર્ણગ્રાહી, સંપૂર્ણ તે જ સંપૂર્ણ કહે તે.
કુનય અથવા નવાભાસ. (૧) કલ્યાકાભાસ- દ્રવ્યને જ ગ્રહણ કરી પર્યાયન [ પ્રતિક્ષેપ ] અનાદર કરનારા.
(૨પર્યાયાર્થિકાભાસ–પર્યાયને જ ગ્રહણ કરી દ્રવ્યને અનાદર કરનાર.
(૩) નગમાભાસ-ધમી અને ધર્મ એ આદિનું એકાંતિક ભિન્નપણું કે એકાંતિક અભિન્નપણું માનનાર; જેમકે યાયિક અને વૈશેષિક દર્શન