________________
( ૧૦ )
આ ઉપરથી માલૂમ પડશે કે લાટ દેશના વેપારીઓ વૈો-વણિકો વ્યાપારી બાબતમાં બહુ સાહસિક હતા. તેઓ પિતાને દેશ છોડી પરદેશ જઈ મો વેપાર ખેડતા. આથી પરદેશના લોકો તેમને તેમના દેશના નામ ઉપરથી ઓળખતા; અને લાટ દેશના તે લાટ વાણિયા એ અભિધાનથી સર્વત્ર જાણીતા થયા. કેટલેક કાળે એ નામ એટલું તે પ્રચલિત થયું કે પિતાના પ્રદેશમાં આવ્યા પછી પણ એ નામ જારી રાખ્યું તેથી પરદેશીઓએ આપેલું એ નામ પિતાની વ્યક્તિ તરીકે બહાર પડયું.
લાડ રૂપાંતર લાટ ઉપરથી થયું કે લાલ ઉપરથી તે નક્કી થઈ શકતું નથી, તો પણ લાટ ઉપરથી લોડ થયેલું માનવું વધારે સ ભવનીય છે; કારણ કે પ્રાકૃતમાં 2 ને ડ થે સાધારણ છે, જેમ વટનું વડ, ખેટકનું ખેડ, ઘોટનું ઘટક-ઘેડે વગેરે વળી લાટ-લલાટ-લાલ એ શબ્દો લાટ સાથે સંબંધ ધરાવનાર જાણવાજોગ છે. લાટનું લાલ થયું અને લાલનું લાર રૂપ થયેલું આપણે ટોલેમીના larike શબ્દમાં અને કર્નલ ટોડની લાર જાતિમાં જોઈએ છીએ. લ ને બદલે ૨ અને ૨ ને બદલે લ એ પ્રાકૃતમાં સાધારણ છે. લાલ નામ છેવટે લાટ દેશના વ્યાપારીઓની રિદ્ધિ સમૃદ્ધિને લીધે એટલું બધું લાડકું અને ઘરગથું થઈ જવા પામ્યુ કે હાલ વાણિયાઓનાં નામ લાલના અંત્યવાળાં પાડવામાં આવે છે તે મૂળ તેનું શબ્દને આભારી છે.
છોકરાંઓને લડાવવાં–લાડ કરવાં એમને લાડ - બ્દ પણ લાટ દેશને જ આભારી છે કારણ કે ખરા લાડ તો સમૃદ્ધિને લીધે લાટ દેશનાજ વેપારીઓ જ હતા વળી બેટી- જીના લાલ લાલ-લલના વગેરેમાં લાલ શબ્દ લાલ અથવા લાટ શબ્દને જ આભારી છે. આ ઉપરથી માલમ પડશે કે લાટ અને તે ઉપરથી થયેલાં રૂપાંતર કેટલાં વિસ્તૃત ભા
