________________
(
૮૧
)
નીતિ રીતિઓ જણાવેલી છે તે પ્રમાણે એક ચિત્તે વર્તવું જોઈએ. જુઓને ધર્મને માટે અશાક જેવા મહાન રાજા બાધર્મિ થતાં તેમણે પોતે જીવ હિંસા તજી, પિતાની પ્રજા તે તજે એટલા માટે તેમણે અતિશય મહેનત કરી હતી; વળી જૈનધર્મની પ્રબળતા થતાં કુમારપાળ જેવા રાજા તે ધર્મના અનુયાયી થયા અને તે ધર્મને ઘણો આશ્રય આપે છે. વૈષ્ણવમાર્ગ જોતાં, શ્રીમાન વલ્લભાચાર્ય. જીએ પુષ્ટિમાર્ગને ફેલાવો કરવા અને અધમ જીવોને ઉદ્ધાર કરવા માટે પિતે જાતે મહેનત લેઈ દેશાટણે જઈ અનેક જીવોને ધર્મોપદેશ કરી, ધમને ફેલાવો કરવા તન મનથી પ્રયાસ કરી પુર્ણ ફતેહમંદ બન્યા છે, બ્રાહ્મણ ધર્મનું રક્ષણ કરનાર શ્રીશંકરાચાર્યે ધર્મ માટે ખાસ મહેનત કરી વિજય કર્યો છે. પાશ્ચાત્ય પ્રજા પણ પોતાના ધર્મના ફેલાવા માટે ખાસ દેશપરદેશ પાદરીઓ મોકલી ઉપદેશે કરાવી ફેલાવો કરી રહ્યા છે. તેમ સનાતન હિન્દુ ધર્મના ધર્મગુરૂઓ પણ દિનપ્રતિદીન હવે ઉપદેશ આપતા જાય છે, અને કદાચ જે ધર્મગુરૂઓ ધમપદે. શનું કર્તવ્ય કરવામાં હજુ પછીત હશે, તેઓ પણ પિતાના ધર્મની જાગૃતિ માટે સારા વિધાનો રાખી પિતા
ની પ્રજાને ધર્મ સંબંધી ઉપદેશ કરાવવા પુરતી અંત રાખશે એ પી લેખક આશા રાખે છે. જ્યારે એક બાજુ ધર્મને માટે તન મનથી પ્રયાસ ચાલતો આવે છે ત્યારે બીજી બાજુ ધર્મની વારતી થવાના પ્રસંગની શરૂઆત થાય એ આપણું વર્ગની પડતીનું માંગલિક (1) ચિન્હ છે. એટલું તો ખરું કે જ્યાં ધર્મ નથી ત્યાં પવિત્રતા, શુદ્ધતા, અને આચાર વિચારોની ઉત્તમતા હોતી નથી કર્યું છે કે aria
, વૈરા પ્રમ્ અંતે, કોઈ કહેશે કે “અમે આચાર વિચારે તો પાળીએ છીએ.” આ સઘળે