________________
( ૧૦૨ )
સ્ત્રીઓને મહાદુ:ખ પડયા છતાં તેઓ પાતાના પાતિવ્રત્ય, ધૈર્ય પ્યાર, ચતુરાઇ જેવા સગૢાને ધારણ કરી રહ્યાં હતાં એ કાંઇ ઓછું નથી. તેા પછી સ્ત્રી પુરૂષના આ સ’સારપર એક સરખાજ હુ છે. એમ કહેવાને ખાધ નથી. સંસાર સ્ત્રી તે પુરૂષ અંભેથીજ ચાલે છે એક જથી તેમાં કાવી શકાતું નથી માટે સ્ત્રી અને પુરૂષ વચ્ચે જે હાલ ઉચ્ચ અને નીચ ભેદ છે તે તેાડવા એ આપણી પ્રથમ રજ છે. કહેવત છે કે ગાળ વીનાના કંસાર નહી અને સી વીનાના સંસાર નહી. એ મુજબ છે. વળી સ્ત્રી અને પુરૂષ એકજ સ્થળેથી એકનીજ આનાથી આ પૃથ્વીપર જન્મેલા છે તે બન્નેને અંતે જવાના રસ્તા, તથા સ્થળ એકજ છે. તેથી એમાં ઉપરના ભેદ સમજવા એ શિક્ષણુતાનું ભૂષણુ નથી. કારણકે શાસ્ત્રકારા કહે છે કે દરેક જીવે ( સ્ત્રી કે પુરૂષ ) ક્ષણેક્ષણે પેાતાનું ચિત્ત મહત્ પરમાત્માના —વિંદમાં લગાડવું જોઇએ. આ મનુષ્ય દેહની ઇંદ્રિ ભગવાનમાં વિનીયેાગ ન થાય તેા એ દેહ વૃથા જાય છે. આવી અનુપમ દુર્લભ દેહ ઉત્તમ ભગવદ્કાર્યમાં સનિધાન થવા માટે શ્રીમદ્ભાગવત્તા એકાદશમા સ્કંધમાં રાજા જનક વિદેહી પ્રત્યે કહ્યું છે કે
दुर्लभ मानुषो देहो, देहिनां क्षणभंगुरः । तत्रापि दुर्लभं मन्ये बैकुंठ प्रिय दर्शनम् ॥
વળી વિશેષમાં શ્રી પ્રહ્લાદજીએ ઉત્સાહપૂર્વક જણાવ્યું છે કે-ઢૌમાર્ય આચરેત્પ્રાશો ધર્મોનું માનવતાનિર્દે । ત્યાદિ વચનાથીજ જાય છેકે મનુષ્ય દેહ મહા દુર્લભ છે! તે ક્ષણમાં નાશવંત છે! તેથી દરેક જવા જો પ્રથમ કવ્ય, શ્રી ભગવાનના દર્શન અને સેવા એ પરમશ્રેયસ્કર જાણી આ ભગવદ્ ધર્મ
તે તે કાર્યો ઉત્તમ અને શ્રેષ્ટ છે.