________________
( ૯૦ )
છે, કારણ કે બીજી ઘણીખરી જાતમાં સમયાનુસાર સુજ્ઞ આગેવાનોએ દીવસે દીવસે એકમતે એક જથે થઈ રીત રૂઢીઓમાં સુધારા કરી કેળવણને ઘણો સારો લાભ મેળવતાં, અને ધર્મ સંબંધે પણ આગળ પડતાં, તેમજ પરમાર્થ કાર્યો કરતાં આપણે જોઈએ છીએ. વળી કેટલીક જ્ઞાતામાં જુના ફરજ તરીકેના કઢંગા ન્યાતવરાના બોજારૂપ થઇ પડતાં ખર્ચે બંધ કરી તેમાંથી બચત રહેતી રકમ એકઠી કરી જ્ઞાતીહિતાર્થે મેટું ફંડ જ્ઞાત ખાતે ઉત્પન્ન કરી પિતાના જ્ઞાતિભાઈઓને ઉત્તેજન આપવા, બોર્ડીગો, સ્કુલો, હાઈસ્કુલ, ચિત્રશાળાઓ, રંગશાળાઓ, પાઠશાળાઓ, આશ્રમો વગેરે ૪ ૪ જ્ઞાતિબંધુઓની ઉન્નતિ કરવામાં ઘણું નાણું ખરચે છે. તેવા સજ્જનોને હજાર મુખેથી ધન્યવાદના આશિર્વચને મળતા હાલ સંભળાય છે. ખરેખર ! એવા સજજનોનું જીવન સફળ થયું છે, એમ કહેવાને બાધ નથી. જ્યારે બીજી કમ આ પ્રમાણે કરે છે તો આપણી શ્રષ્ટ કોમ છે તેને શું એ પ્રમાણે કાંઈ કરવાની જરૂર નથી ? યા તેની ચઢતી કળા, વસ્તીને બહાળો ફેલાવો જેવા કોઈ ઈચ્છતા નથી ? નાના, તેમ તો હોયજ નહીં; આજ નહિ તો કાલે, વષે બે વર્ષે પણવિચાર થશે જ. અને કદાચ તે પ્રમાણે થવામાં આળસ, અને કચાસ રહે તો પછી આ જીવન નકામું છે એમ વિચાર કરતાં જણાય છે. સૂર્યનું બંધારણ જુદા જુદા કિરણોમાં રહેલું છે, કારણકે કિરણોથી પ્રકાશ થાય તેજ સૂર્ય પ્રકાશીત રહે છે નહિ તો ખરેખર ઝાંખો એટલે નિતેજ દેખાય છે, તેજ પ્રમાણે આપણે સુમાર્ગો ગ્રાહ્ય કરીશું તો જ્ઞાતિની ઉન્નતિ પ્રત્યક્ષ દેખાશે. જો તેમાંના ખરાબ કચરારૂપ હાનિકારક રીતિ રિવાજોમાં સુધારે નહીં
