________________
પ્રકરણ ૫ મું.
કળગોર ખેડાવાળ બ્રાહ્મણ,
- દાહરા
આ અવનીમાં લાડને, કુળગુરૂ ખેડાવાળ; દઈ દિક્ષા સદ્ધમની, રૂડી લે સંભાળ. પરંપરાથી જે ઘડ, ગુરૂ યજમાન પ્રબંધ; તે પ્રીતે પરિપાલિને, ઘાડે કીધ સબંધ.
૧
૨
લા છેડ વાણીઆના કુળગોર ખેડાવાળ બ્રાહ્મ!
પૂર્વે શ્રીરંગપટ્ટણથી શંકર જેવી ને શેડદેવ
એ મુખીની સાથે ખેડે આવી વસ્યા કે જ્યાં 9 ચંદ્રવંશી મોરધ્વજનામનો રજપુત રાજા હતો. એટલે તે મુળ ખેડાના હોવાથી એવું નામ પડ્યું છે એ એકમત પ્રચલિત છે. ખેડાના બ્રાહ્મણની દંતકથાઓ ઘણી પ્રાચીન છે તેથી તેમનું મૂળ ઘણું પ્રાચીન હોય તેમાં શક જેવું નથી; પરંતુ ખેડાવાળ એવું એ બ્રાહ્મણવર્ગનું નામ પાછળથી પડ્યું હોય અને તે પહેલાં તે બ્રાહ્મણે કોઈ અન્ય નામથી ઓળખાતા હોય એમ તો અનુમાન કરવાને કારણ મળે છે, કારણ કે હિંદુઓની ઇશ્વર કૃત વર્ણવસ્થામાં મુખ્યત્વે પેટા ભેદ નહોતા. પણ તે પાછળથી દેશકાળ અને સંજોગેને અનુસરીને થએલી છે એ વાત તો સિદ્ધજ છે.
બીજો એક મત એવો ચાલે છે કે ખેડાવાળ બ્રાહ્મણ એ પ્રથમ દ્રાવિડ બ્રાહ્મણ હતા અને દ્રાવિડ દેશમાં તામ્રવર્ણ
