Book Title: Tattvartha Sutra Jainagam Samanvay
Author(s): Atmaram Maharaj, Chandrashekhar Shastri
Publisher: Lala Shadiram Gokulchand Jouhari
View full book text
________________
[ २१९
चत्वारि ध्यानानि प्रज्ञप्तानि तद्यथा - श्रार्तं ध्यानं, रौद्रं ध्यानं, धर्मं ध्यानं, शुक्लं ध्यानम् ।
भाषा टीका
-
- ध्यान चार प्रकार के कहे गये हैं: - आर्त ध्यान, रौद्र ध्यान, धर्म ध्यान और शुक्ल ध्यान ।
छाया -
नवमोऽध्यायः
परे मोक्ष हेतुः ।
धम्मसुकाई झाणाई, झाणं तं
९, २९.
तु बुहा वए ।
उत्तराध्ययन अ० ३० गाथा ३५.
छाया - धर्मशुक्ले ध्याने, ध्यानं तत् तु बुद्धा वदेयुः । भाषा टीका - धर्म और शुक्ल ध्यान को बुद्ध कहते हैं ।
छाया -
संगति - बुद्धिमानों ने मोक्ष का कारण होने से धर्म और शुक्ल को ही वास्तविक
ध्यान माना है ।
आर्त्तममनोज्ञस्य संप्रयोगे तद्विप्रयोगाय
स्मृतिसमन्वाहारः ।
९, ३०.
हे झाणे चउविहे पणत्ते, तं जहा - अमणुन्नसंपयोगसंपते तस्स विप्पयोग सति समन्नागए यावि भवइ ।
व्याख्याप्रज्ञप्ति श० २५, उ०७, सू० ८०३.
ध्यानं चतुर्विधं प्रज्ञप्त, अमनोज्ञसम्प्रयोग सम्प्रयुक्तो तस्य विप्रयोगाय स्मृतिसमन्वा गतश्चापि भवति ।
भाषा टीका - आर्त ध्यान चार प्रकार का कहा गया है। [ उनमें से प्रथम अनिष्ठ संयोग है ] |
अनिष्ट अथवा अप्रिय व्यक्ति से संयोग होने पर उसके वियोग के लिये बारबार चिन्ता करना [ अनिष्ट संयोग आर्तध्यान है ] ।