________________
અમારો પ્રયોગ તો કરી જુઓ !
એક વકીલ સાહેબ મહારાજશ્રીને મળવા આવ્યા હતા. તેમણે કેટલીક વાતો કર્યા પછી જણાવ્યું કે, આપે ખેડુત મંડળ રચ્યું છે. તેમાં એક કલમ એ પણ છે કે સભ્યોના ઝઘડાનો નિકાલ લવાદ દ્વારા લાવવો. એ લવાદમાં અમારી વકીલોની-સેવા લેશો તો આનંદ થશે. અમો અમારા ખર્ચે ગામડામાં આવીશું અને યોગ્ય ફેંસલા કરી આપીશું. તેમણે હસતાં હસતાં કહ્યું કે આપને વકીલો તરફ પૂર્વગ્રહ તો નથી ને ? છતાં માની લો કે, અમો કદાચ કોઈ લાલચથી તેમ કરવા પ્રેરાયા છીએ તો પણ એક પ્રયોગ તો કરી જુઓ.
મહારાજશ્રીએ જણાવ્યું કે તમારી સેવા કરવાની આટલી ઇંતેજારીથી મને ખુશી થાય છે. પણ આજ સુધીનું મોટા ભાગના વકીલોનું વર્તન એવું રહ્યું છે કે મંડળ તેમનો સાથ લેતાં અચકાય. જો સેવાની પાછળ ત્યાગ કરવાની વૃત્તિ નહિ હોય તો ઊલટું જ પિરણામ આવવાનું. દા.ત. ઘણી પ્રતિષ્ઠિત હૉસ્પિટલોમાં સારા સારા ડૉક્ટરો મફત સેવા આપતા હોય છે. પણ એ સંપર્ક અને પ્રતિષ્ઠાનો ઉપયોગ પોતાના ખાનગી દવાખાનામાં કે ઘરની દવાઓમાં
કરીને પૈસા કમાવાનો લોભ પોષાતો હોય છે. મતલબ કે તેની પાછળ વૃત્તિ બીજી હોય છે. મારો કહેવાનો આશય એવો નથી કે બિલકુલ વેતન વગર જ આખી જિંદગી કામ કરે. તેમને યોગ્ય વેતન તો મળવું જ જોઈએ. એટલે ઊંડે ઊંડે આવી ખરાબ વૃત્તિનો અંકુર ન હોય તો સેવા લેવામાં કોઈ વાંધો ના હોય. બાકી આજે પૈસા મળ્યા એટલે તેને બિનગુનેગાર કેમ ઠેરવવો તેને માટે ભેજને ઘસવું એ વકીલોને ધર્મ થઈ પડ્યો છે.
મહારાજશ્રી ઘણીવા૨ કહે છે,
“હું વકીલોના આ અવનતિથી સળગી ઊઠ્યો છું. આમાં તે વર્ગનું જ નહિ, ન્યાયનું, સત્યનું, સમાજનું અને દેશનું ખૂન થઈ રહ્યું છે. તેમાંથી ઊગર્યા સિવાય અને સમાજ અને દેશને બચાવ્યા સિવાય છૂટકો નથી. વકીલોએ વકીલોની જીવનદિશાનો ધરમૂળથી પલટો કરવો પડશે. તો જ એનો મેળ ખાશે.'’
સત્યને સ્પષ્ટ કરવા વકીલ છે. નહિ કે અસત્યને સત્ય ઠેરવવા કે સત્યને ગૂંચવવા ! નહિ તો પ્રયોગ કરવા જતાં પ્રયોગનો જ વિપ્રયોગ થઈ જાય.
સાધુતાની પગદંડી
૪
